«Το Εργαστήρι» στη Γλυφάδα: Ένα νηπιαγωγείο που αφήνει πίσω του μεγάλη ιστορία
Μετά από 50 χρόνια, το νηπιαγωγείο «Το Εργαστήρι» στη Γλυφάδα γράφει αυτές τις μέρες τις τελευταίες σελίδες του. Η ιδρύτριά του, η «κυρία Γιάννα», που αγάπησε όσο τίποτα το σχολείο και που μέχρι σήμερα θυμάται όλους τους μαθητές έναν προς έναν, αφηγείται στο NouPou την ιστορία του.
- 26/05/2025
Το σχολικό έτος 1975-76 δύο δασκάλες και μια νηπιαγωγός, με όραμα και τόλμη, ξεκινούσαν ένα έργο ζωής, όταν ακόμη υπήρχαν λίγα ιδιωτικά σχολεία, τα οποία διοικούνταν από οικογένειες που μετέφεραν τη διαχείριση από γενιά σε γενιά. Το σχολείο λειτούργησε αρχικά ως νηπιαγωγείο και δημοτικό α’, β’ και γ’ τάξης, αρχικά σε ένα διώροφο κτήριο στη Βούλα. «Τα σχολεία τότε λειτουργούσαν και Σάββατο! Εμείς τα Σάββατα δεν κάναμε μάθημα, κάναμε μόνο Τέχνες», θυμάται η κα Γιάννα Στρατάκη. Τρία χρόνια μετά τη λειτουργία του, το σχολείο μεταφέρθηκε στην οδό Πανδρόσου 3 στη Γλυφάδα, όπου παρέμεινε μέχρι σήμερα. «Το 1985 για κτηριακούς λόγους, το Δημοτικό έκλεισε. Εγώ όμως ήθελα να κρατήσω το νηπιαγωγείο κι έτσι συνέχισα με το Εργαστήρι».
Η κυρία Γιάννα Στρατάκη σπούδασε στη Μοντεσσοριανή Σχολή στο Λονδίνο και αργότερα συνέχισε τις σπουδές της στην Ελλάδα, αποκτώντας το πτυχίο της νηπιαγωγού. Η ίδια, πιστεύει πως αν η Μαρία Μοντεσσόρι ζούσε, θα είχε αλλάξει πολλά στο εκπαιδευτικό υλικό της και θεωρεί πως κάθε εκπαιδευτικός μπορεί να εμπνέεται από διαφορετικές σχολές, δημιουργώντας το δικό του μίγμα, λαμβάνοντας ερεθίσματα και ιδέες να συνθέτει τον δικό του τρόπο διδασκαλίας, όπως εκείνον εκφράζει καλύτερα. «Από τη Μοντεσσόρι κράτησα βασικές αρχές. Πώς τακτοποιείς τον χώρο, πώς δηλαδή διαμορφώνεις ένα χώρο οργανωμένο, μέσα στον οποίο κινούνται τα παιδιά. Πολύ σημαντικό είναι να προσαρμόζουμε το λόγο μας ανάλογα με την ηλικία του παιδιού και να βρίσκουμε τον τρόπο να του λέμε την αλήθεια. Πιστεύουμε στις δυνατότητες του κάθε παιδιού και τις ενισχύουμε με το πρόγραμμά μας και το εκπαιδευτικό υλικό που διαθέτει το σχολείο».
Τα πρώτα χρόνια: Χτίζοντας την εμπιστοσύνη…
«Στην αρχή, μοιράσαμε ενημερωτικά φυλλάδια του σχολείου μας κι ύστερα ερχόμασταν εδώ και περιμέναμε πάνω από το τηλέφωνο να χτυπήσει, για να έρθει έστω ένας μαθητής να γραφτεί!», θυμάται η κυρία Γιάννα. «Επικοινωνούσαμε με τους γονείς. Πολλοί αποδέχτηκαν τις θέσεις μας. Η ζήτηση άρχισε μεγαλώνει! Ήρθαν παιδιά ακόμη κι από το Ψυχικό!».
Το Εργαστήρι απέδειξε, σε βάθος δεκαετιών, ότι μένει πιστό στις αξίες και τις αρχές του. Για την κυρία Στρατάκη, το μυστικό της επιτυχίας του σχολείου ήταν η συνεργασία δασκάλων και γονέων. Όπως εξηγεί, το σχολείο και η οικογένεια πρέπει να μοιράζονται τις ίδιες αξίες και να αντιμετωπίζουν το παιδί με τον ίδιο τρόπο κι αυτό είναι το μόνο κριτήριο που πρέπει να έχει ένας γονιός επιλέγοντας σε ποιο σχολείο θα φοιτήσει το παιδί του. «Το σχολείο μας είναι ο χώρος όπου το παιδί βρίσκει μια μεγάλη αγκαλιά, γνώση και φροντίδα. Επιστρέφοντας στο σπίτι του, πρέπει να βρίσκει τη στοργή και την κατανόηση εξίσου. Επιλέγαμε πάντα πολύ προσεκτικά τις οικογένειες των παιδιών, για να σιγουρευτούμε ότι έχουμε ένα κοινό αξιακό υπόβαθρο. Ακόμη και πολλά χρόνια μετά, συναντώ γονείς που μου λένε, ότι μέσα από τη φοίτηση των παιδιών τους στο Εργαστήρι, γνώρισαν άλλους γονείς, με τους οποίους συνδέθηκαν βαθιά και ακόμη και σήμερα, παραμένουν οι καλύτεροι φίλοι! Όταν με ρωτούν, «μα πώς το πέτυχες αυτό;», η απάντηση είναι απλή. Είναι επειδή, όλοι αυτοί οι γονείς, μοιράζονταν τις ίδιες αρχές και επομένως, ταιριάζανε ως άνθρωποι».
Η φιλοσοφία κι η κατεύθυνση του σχολείου ήταν ξεκάθαρη όλα τα χρόνια λειτουργίας του. Η σύμπλευση της οικογένειας και του σχολείου για την κυρία Γιάννα Στρατάκη σημαίνει φροντίδα για το παιδί, αλλά και να του δίνονται οι ευκαιρίες και όλα όσα χρειάζεται για την ανάπτυξή του. «Έχω μόνο καλά πράγματα να θυμάμαι. Όλοι οι γονείς που πέρασαν από το σχολείο έγιναν, στον δικό τους ρόλο και με τον δικό τους τρόπο, συνεργάτες μας. Συμμετείχαν στα σχέδιά μας, ήταν μέσα στα όνειρά μας. Δεν έχω κανένα παράπονο, από κανέναν τους. Η στήριξή τους, η συμβολή τους, ήταν πάντα σημαντική. Έτσι προχώρησε το σχολείο μας και τους ευχαριστώ πολύ».
«Στο Εργαστήρι με έμαθαν να σκέφτομαι»
Η φήμη του σχολείου ξεπέρασε τα σύνορα των Νοτίων Προαστίων. Σε όποιο σχολείο κι αν βρίσκονταν μετέπειτα οι μαθητές που φοίτησαν στο «Εργαστήρι», εξέπλητταν ευχάριστα τους δασκάλους, καθώς στα παιδιά αυτά διέκριναν γνωσιακή και συναισθηματική ετοιμότητα. Κάποτε, ένας μαθητής Δημοτικού σηκώθηκε στον πίνακα να λύσει μια άσκηση. Ο δάσκαλος τον πίεσε να γράψει την απάντησή του γρήγορα και εκείνος απάντησε, «Στο Εργαστήρι με άφηναν να σκεφτώ». Όπως εξηγεί η κα Γιάννα, είναι σημαντικό για τα παιδιά να προβληματίζονται, να δουλεύουν μέσα τους και να βρίσκουν μόνα τους λύσεις. Δεν υπάρχει λόγος να πιέζουμε τα παιδιά να γράψουν το όνομά τους από το προνήπιο, δεν είναι αυτός ο σκοπός των προγραφικών ασκήσεων. «Το σημαντικό για ένα παιδί, είναι να καταφέρνει να συγκεντρωθεί, να μπορεί να καθίσει για κάποια ώρα σε μια καρέκλα, να του δίδεται χρόνος να σκεφτεί και να δημιουργήσει».
Τη ρωτήσαμε για τη σημερινή γενιά νηπίων και για τις αλλαγές που ενδεχομένως παρατηρεί. Είναι πράγματι «εξελιγμένη» αυτή η γενιά; «Η εξέλιξη των παιδιών σήμερα αποτυπώνεται στη ευκολία να κατανοούν και να χρησιμοποιούν την τεχνολογία. Αυτό που όμως λείπει σήμερα είναι ο χρόνος με τους γονείς τους, δεν έχουν χρόνο να κάνουν πράγματα μαζί. Η παρουσία των γονιών λείπει από τα περισσότερα παιδιά του σήμερα κι αυτό είναι κάτι που σαν κοινωνία θα πρέπει να επανεξετάσουμε και να μας προβληματίσει».
Όπως εξηγεί, «τα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού είναι σημαντικά. συνέβαλα κι εγώ με τη γνώση, την έγνοια, την ασφάλεια, την αγκαλιά, να κοινωνικοποιηθούν, να μάθουν, να συνεργαστούν, να είναι χαρούμενα και να έχουν ρίζες και φτερά, όπως λέει η Ψυχολόγος, κα Ανθή Δοξιάδη. Όχι μόνη μου! Κανένα σχολείο δεν μπορεί να το τρέχει ένας μόνο άνθρωπος. Είχα πάντα κοντά μου πολύ καλούς συνεργάτες, δασκάλες που έμειναν μέχρι και 37 χρόνια στο σχολείο, μέχρι που συνταξιοδοτήθηκαν! Το Εργαστήρι ήταν πάντα ένα απαιτητικό σχολείο, για τους δασκάλους και τους γονείς. Όσοι δάσκαλοι έμειναν μετά από τον 1ο χρόνο συνεργασίας μας, μοιράζονταν το ίδιο όνειρο και έβαζαν το λιθαράκι τους να γίνει το σχολείο αυτό που είναι μέχρι σήμερα».
Εκτός από το πεπειραμένο εκπαιδευτικό προσωπικό του σχολείου, υπήρχαν και εξωτερικοί συνεργάτες που συνέβαλαν στο πλούσιο εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Πέρα από τις ανάγκες που ένα σχολείο πρέπει να καλύπτει βάσει της γραμμής που δίνει το Υπουργείο Παιδείας, το Εργαστήρι δημιούργησε μια δική του ταυτότητα στην εκπαίδευση, με επιρροές από τη Μοντεσσόρι, αλλά και από το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Ρέτζιο Εμίλια, όπου με εξωτερικούς συνεργάτες εικονογράφους και άλλους καλλιτέχνες, τα παιδιά ανέπτυσσαν τις καλλιτεχνικές τους δεξιότητες.
«Όλα έχουν αρχή, μέση και τέλος»
Παρά τις γερές βάσεις που από νωρίς έχτισε το Εργαστήρι, σε βάθος 50 ετών υπήρξαν δύσκολες στιγμές, κρίσεις και προκλήσεις. «Βρεθήκαμε πολλές φορές σε δυσκολία, αλλά ποτέ δεν τέθηκε ζήτημα να κλείσει το σχολείο. Ήρθαν εποχές, που δεν μπορούσαμε να αυξήσουμε τα δίδακτρα, ενώ ήταν κάτι που χρειαζόταν να γίνει για να μπορέσουμε να καλύψουμε τα έξοδα του σχολείου. Από την πρώτη στιγμή και σε όλες τις δύσκολες στιγμές, είχα τη στήριξη του συζύγου μου, Ζήση Στρατάκη. Πίστεψε πολύ σε εμένα και ήταν πολύ σημαντικό να τον έχω δίπλα μου, όλα τα χρόνια της επαγγελματικής πορείας μου, όλα τα χρόνια που είμαστε μαζί! Παρά τις όποιες συνθήκες, το όραμά παρέμενε, στο να συνεχίσουμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε, με τον καλύτερο τρόπο και ξεπεράσαμε όλες τις δυσκολίες».
Η κα Στρατάκη σχολιάζει επίσης και τη στήριξη της κοινότητας του σχολείου: «Ο ρόλος μας δεν εξαντλείται στις ώρες που λειτουργεί το σχολείο. Σταθήκαμε δίπλα σε όλες τις οικογένειες, σαν μέρος αυτών, σε οποιοδήποτε πρόβλημα μπορεί να αντιμετώπιζαν. Κι εκείνοι μας στήριξαν επίσης, όποτε το χρειαστήκαμε».
Ένας γονέας είπε κάποτε στην κυρία Γιάννα, «Έχω μάθει να εκτιμώ πολύ τον δάσκαλο. Στο χωριό μου το πρώτο ψωμί που έβγαινε από το φούρνο το πηγαίναμε πάντα στον δάσκαλο». Από τα ομορφότερα όμως πράγματα που είπαν ποτέ στην κυρία Γιάννα, ήταν όταν ένας μικρός της μαθητής τής εξομολογήθηκε, «Ευχαριστώ τους γονείς μου που διάλεξαν αυτό το σχολείο για εμένα!». Με συγκίνηση, η κα Γιάννα μας μεταφέρει πως στην είδηση ότι το σχολείο θα κλείσει οριστικά, οι γονείς των παιδιών τη διαβεβαίωσαν, πως το Εργαστήρι θα το κουβαλούν για πάντα στην ψυχή και στο μυαλό τους. «Κι αυτό με παρηγόρησε. Ξέρω ότι θα βρω χίλιους άλλους τρόπους να είμαι κοντά τους, όποτε με χρειάζονται. Το κινητό μου κι η αγκαλιά μου θα παραμείνουν ανοιχτά. Μακάρι να μπορούσε να μείνει άλλα 50 χρόνια το σχολείο».
Τα όμορφα δακρυσμένα μάτια της κας Γιάννας, που ταξίδεψαν σε τόσες αναμνήσεις όση ώρα συζητάγαμε, έδειξαν πως ό,τι είχαμε να πούμε, είχε πια ειπωθεί. «Ήταν 50 εποικοδομητικά χρόνια, 50 χρόνια δημιουργικής δουλειάς. Το Εργαστήρι κλείνει. Θρήνησα και θρηνώ ακόμα για το τέλος του, αλλά ήταν μια απόφαση που πήραμε με μεγάλη ωριμότητα». Το μαγνητοφωνάκι έκλεισε, αγκαλιαστήκαμε και σε λίγο άφηνα πίσω μου το «Εργαστήρι», ακριβώς όπως το άφησα πριν από τριάντα τρία χρόνια κι όπως για πάντα θα μείνει στην καρδιά και τις αναμνήσεις μου.
*Τη Δευτέρα, 23 Ιουνίου θα γραφτεί ο επίλογος, στην τελευταία γιορτή του σχολείου, όπου τα παιδιά του νηπίου, αλλά και απόφοιτοι διαφόρων σχολικών χρόνων θα αποχαιρετήσουν για πάντα το Εργαστήρι. Ανάμεσά τους και ο 1ος μαθητής του σχολείου!