Η οικονομία του λαδιού – Ο υγρός χρυσός της Ελλάδας
Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για το ελαιόλαδο και τον ρόλο του στην ελληνική οικονομία. Τι λένε τα στατιστικά και οι κανόνες εξαγωγής;
- 07/11/2025, 15:29
Ο Νοέμβρης είναι ο μήνας του ελαιολάδου στη Ελλάδα. Ο «υγρός χρυσός» της χώρας μας έχει την τιμητική του κάθε χρόνο τέτοια εποχή, με τους ελαιοπαραγωγούς σε όλη τη χώρα να ετοιμάζονται για τη συγκομιδή του. Πόσο σημαντικό είναι το ελαιόλαδο για την ελληνική οικονομία και τη βιομηχανία τροφίμων της χώρας μας; Τι ισχύει με τις εξαγωγές και την παραγωγή στην Ελλάδα;
Το ελαιόλαδο είναι ένα τρόφιμο που από τα αρχαία χρόνια έχει ξεχωριστή σημασία στη Ελλάδα και χιλιάδες ιστορικές αναφορές. Αποτελεί ένα από τα πιο δημοφιλή και εξαγώγιμα προϊόντα της χώρας μας με χιλιάδες τόνους να εξάγονται ετησίως προς όλες τις χώρες του κόσμου.
Τι λένε τα στατιστικά
Τα πιο πρόσφατα επίσημα ελληνικά στοιχεία δείχνουν ότι η παραγωγή ελαιολάδου την περίοδο 2023 ανήλθε περίπου σε 229 χιλιάδες τόνους (2023), με προηγούμενα έτη να καταγράφονται υψηλότερες ή χαμηλότερες ποσότητες ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες. Αυτά τα μεγέθη υπογραμμίζουν τη μεσαίο-μεγάλη κλίμακα της ελληνικής παραγωγής στην Ευρώπη.
Σε διεθνές επίπεδο, η Ελλάδα συγκαταλέγεται διαχρονικά μεταξύ των κορυφαίων παραγωγών (συνήθως στην 4η–5η θέση), πίσω από χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία, με εκτιμήσεις που τοποθετούν την ελληνική παραγωγή κοντά στους 180–200 χιλ. τόνους σε κανονικές χρονιές – αριθμοί που ποικίλλουν ανάλογα με τη σοδειά και τις εποχιακές μεταβολές.
Εξαγωγές και οικονομική αξία
Το ελληνικό ελαιόλαδο έχει ισχυρή εξαγωγική παρουσία: ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής είτε τυποποιείται και εξάγεται ως ελληνική πρώτη ύλη είτε πωλείται ως χύμα σε διεθνείς αγορές. Οι εξαγωγές προσφέρουν σημαντικό εισόδημα και ενισχύουν τη βιομηχανία τυποποίησης και συσκευασίας – τομείς που δημιουργούν προστιθέμενη αξία μέσα στην Ελλάδα. Οι διακυμάνσεις τιμών και η ζήτηση σε διεθνείς αγορές επηρεάζουν άμεσα τα έσοδα των παραγωγών και την κερδοφορία της μεταποίησης.
Μεταφορά ελαιολάδου στο εξωτερικό
Η μεταφορά του ελαιολάδου στο εξωτερικό διέπεται από αυστηρούς κανόνες μεταφοράς και προδιαγραφές που διασφαλίζουν την ποιότητα καθόλη τη διάρκεια της μεταφοράς. Επειδή το ελαιόλαδο είναι τρόφιμο, η μεταφορά του είτε για προσωπική χρήση είτε σε εμπορική ποσότητα, αναλόγως τον προορισμό υπάρχουν διαφορετικές διαδικασίες. Το μόνο σίγουρο είναι ότι το ελαιόλαδο από την Ελλάδα μπορεί να μεταφερθεί σε όλο τον κόσμο, χωρίς περιορισμούς ποσότητας.
Κοινωνικό-οικονομικός αντίκτυπος
Η ελαιοπαραγωγή στηρίζει την απασχόληση σε νησιωτικές και ηπειρωτικές περιοχές, διατηρεί μικρομεσαίες γεωργικές επιχειρήσεις και διαδραματίζει ρόλο στην τοπική ανάπτυξη (τουρισμός, προϊόντα ΠΟΠ/ΠΓΕ, γαστρονομία). Επίσης, η ποιότητα του ελληνικού εξαιρετικά παρθένου ελαιόλαδου έχει προσθέσει αξία μέσω εξειδικευμένων αγορών (premium labels, ΠΟΠ σήμανση), ενισχύοντας τις εξαγωγές υψηλότερης τιμής.
Το ελληνικό ελαιόλαδο παραμένει πυλώνας της αγροτικής οικονομίας και της μεταποίησης στην Ελλάδα. Με παραγωγή της τάξης των 200–250 χιλ. τόνων τα τελευταία έτη, ισχυρή εξαγωγική παρουσία και έντονο κοινωνικό αποτύπωμα, το προϊόν προσφέρει σημαντικές δυνατότητες – αλλά απαιτεί συνεχή στήριξη, μέτρα ποιότητας και στρατηγικές προστιθέμενης αξίας για να αξιοποιηθεί πλήρως στις διεθνείς αγορές.