Διεκδίκηση αποζημιώσεων για το πάγωμα οικοδομών από Ten Brinke και Αγγελόπουλο-Σαραντή

Η κατασκευαστική εταιρεία Αγγελόπουλος – Σαραντής έχει ήδη προχωρήσει στην κατάθεση δύο αγωγών και διεκδικεί ποσό 3 εκατομμυρίων ευρώ από τον δήμο Αλίμου και επιπλέον 3 εκατομμύρια ευρώ από πολίτες που προσέφυγαν δικαστικά - Για κενό δικαίου και πιθανή προσφυγή στα ευρωπαϊκά δικαστήρια κάνει λόγο ο επικεφαλής της Ten Brinke
- 20/05/2025
- Κείμενο: Γιώργος Λαμπίρης
Θρυαλλίδα για αναταράξεις στην αγορά ακινήτων έχει αποτελέσει η υπόθεση του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού – και το πάγωμα των ευνοϊκών διατάξεων για μπόνους σε ύψος και σε όγκο στα κτίρια που πληρούν περιβαλλοντικά κριτήρια – μετά την πρόσφατη σχετική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι αρκετές χιλιάδες άδειες, που εκτιμώνται περί τις 14.000 πανελλαδικά, έχουν ανασταλεί, ενώ κάποιες επιχειρήσεις κατασκευών έχουν προβεί σε δικαστικές προσφυγές, διεκδικώντας αποζημιώσεις. Την ίδια στιγμή η τροπολογία του υπουργείου Περιβάλλοντος που σκοπό έχει να ρυθμίσει – εν μέρει τουλάχιστον – την αναστάτωση που έχει προκληθεί στον κατασκευαστικό κλάδο, δεν φαίνεται να ικανοποιεί ούτε και να καλύπτει την πλειονότητα των κατασκευαστών. Συγκεκριμένα, η τροπολογία προβλέπει ότι καταργούνται τα κίνητρα και οι προσαυξήσεις του ΝΟΚ που κρίθηκαν αντισυνταγματικά, ενώ συγκεκριμένα κίνητρα και προσαυξήσεις του ΝΟΚ εντάσσονται στον πολεοδομικό σχεδιασμό (Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια), θεσπίζεται περιβαλλοντικό ισοδύναμο για την αντιστάθμιση της χρήσης των κινήτρων και προσαυξήσεων του ΝΟΚ, ενώ εισάγεται υποχρέωση αναθεώρησης των οικοδομικών αδειών που έχουν κάνει χρήση των κινήτρων και προσαυξήσεων του ΝΟΚ χωρίς να έχουν ξεκινήσει οικοδομικές εργασίες έως και την 11 Δεκεμβρίου 2024.
Το μέτωπο των δικαστικών προσφυγών είναι παρ’ όλα αυτά ανοιχτό, με τους κατασκευαστές να διεκδικούν αποζημιώσεις για διαφυγόντα κέρδη και οικονομική ζημία που υποστηρίζουν ότι έχουν υποστεί από το πάγωμα αδειών, που όπως αναφέρουν είχαν εκδοθεί νόμιμα και στη συνέχεια ανατράπηκαν όλα τα δεδομένα με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας και τις κινήσεις πολιτών αλλά και δημάρχων περιοχών όπως της Κηφισιάς, του Αλίμου αλλά και της Βουλιαγμένης. Κινήσεις στο επίκεντρο των οποίων βρέθηκαν προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας – μεταξύ άλλων δικαστικών οργάνων – με σκοπό να διακοπούν εν εξελίξει κατασκευές.
Αγγελόπουλος-Σαραντής: Διεκδικεί 6 εκατομμύρια από δήμο Αλίμου και ιδιώτες
Ο επικεφαλής της κατασκευαστικής εταιρείας Αγγελόπουλος Σαραντής, Δημήτρης Αγγελόπουλος, αναφέρει στο NouPou ότι ήδη η επιχείρησή του έχει προχωρήσει στην κατάθεση δύο αγωγών συνολικού ύψους 6 εκατομμυρίων ευρώ, που αφορούν μόνο σε μία από τις δέκα οικοδομικές άδειες που πλήττονται από την αναστολή των διατάξεων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας. Ειδικότερα, η Αγγελόπουλος – Σαραντής διεκδικεί ποσό 3 εκατομμυρίων ευρώ με αγωγή κατά του δήμου Αλίμου, η οποία επρόκειτο να εκδικαστεί τη Δευτέρα 19 Μαΐου 2025, ωστόσο αναβλήθηκε για τον προσεχή Σεπτέμβριο και επιπλέον 3 εκατομμύρια ευρώ για αγωγή κατά πολιτών του δήμου που προσέφυγαν δικαστικά, διεκδικώντας το πάγωμα των οικοδομικών αδειών.
«Σε περιπτώσεις που έχουμε λάβει προέγκριση οικοδομικής άδειας, έχουμε υπογράψει εργολαβικό συμβόλαιο και περάσει επιτροπή πολεοδομίας, πληρώντας τα απαιτούμενα από το νόμο κριτήρια, θα προχωρήσουμε και σε άλλες αγωγές. Ήδη με έχουν πλησιάσει κάποιοι εκ των θιγόμενων για να επέλθει συμβιβασμός, προκειμένου να αποφύγουν την εκδίκαση και την υποχρέωση καταβολής αποζημίωσης».
«Ιδιώτες θα κινδυνεύσουν να χάσουν ακόμα και τα σπίτια τους για να πληρώσουν αποζημιώσεις»
Ο κύριος Αγγελόπουλος επισημαίνει ότι θα υπάρξουν περιπτώσεις ιδιωτών που θα χρειαστεί να δεσμευτούν ακόμα και οι περιουσίες τους, προκειμένου να ικανοποιηθούν οι διεκδικούμενες αποζημιώσεις. «Υπάρχουν ιδιώτες οι οποίοι αιτήθηκαν διακοπή εργασιών, προσφεύγοντας στο Συμβούλιο της Επικρατείας και κινδυνεύουν να χάσουν ακόμα και τα σπίτια τους. Κάποιοι αδαείς παρασύρθηκαν από τον δήμαρχο Αλίμου, καταθέτοντας προσφυγές εναντίον μου και αυτή τη στιγμή βρίσκονται αντιμέτωποι με τη Δικαιοσύνη».
Φώτης Γιόφτσιος: Υφίσταται κενό δικαίου – Ανοιχτό το ενδεχόμενο προσφυγών στα ευρωπαϊκά δικαστήρια
Για κενό δικαίου κάνει λόγο από την πλευρά του ο Φώτης Γιόφτσιος, επικεφαλής της ολλανδικής κατασκευαστικής εταιρείας και μίας εκ των μεγαλύτερων επιχειρήσεων κατασκευής στον τομέα των κατοικιών και των γραφείων, Ten Brinke. «Το θέμα του ΝΟΚ έχει ξεκαθαρίσει σε μεγάλο βαθμό, σε ό,τι αφορά την κατάργηση των μπόνους για το ύψος και τον όγκο των κτιρίων. Ωστόσο υπάρχουν κάποιες ακόμα εκκρεμότητες που πρέπει να λυθούν, καθότι το ΣτΕ δεν έχει δώσει απαντήσεις σε όλα. Ανοιχτό παραμένει για παράδειγμα το τι πρόκειται να συμβεί με τα πατάρια και τα υπόγεια και εάν αυτά θα παρεκκλίνουν του περιγράμματος του κτιρίου. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα, τι ακριβώς ισχύει με τον ΝΟΚ, δεδομένου ότι υπάρχουν πολλές υποθέσεις ενώπιον του ΣτΕ που πρόκειται να εκδικαστούν προσεχώς για να ληφθούν αποφάσεις. Αναφέρομαι σε εκκρεμότητες που σχετίζονται με προσφυγές από τους δύο δήμους Κηφισιάς και Αλίμου, για περιπτώσεις όπου έχουν ανασταλεί οι εργασίες σε πολλές οικοδομές, μεταξύ των οποίων και σε δικές μας».
«Οι εκκρεμότητες αυτές είναι κρίσιμες. Και εάν δεν κριθούν ενώπιον της ελληνικής Δικαιοσύνης, θα κριθούν ενώπιον της ευρωπαϊκής. Υπάρχουν επιχειρήσεις που επενδύουν εκατομμύρια ευρώ και δεν νοείται να βρίσκονται στον αέρα ως προς το τι ισχύει και το τι δεν ισχύει, από τη μία στιγμή στην άλλη».
«Θα δούμε επιχειρήσεις να πτωχεύουν»
Ο κύριος Γιόφτσιος αναμένει προσεχώς την εξειδίκευση του νομοθετήματος και των διατάξεων που έφερε προς ψήφιση στη Βουλή το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. «Το γεγονός πάντως είναι, ότι πολλές εταιρείες έχουν ζημιωθεί σημαντικά. Υφίστανται κατασκευαστικές εταιρείες που δεν έχουν τη δυνατότητα όπως ο δικός μας όμιλος να υποστηρίξουν οικονομικά το ‘πάγωμα’ μίας οικοδομής. Διότι οι μισθοί και οι εισφορές συνεχίζουν να ‘τρέχουν’, ενώ κάποιοι έχουν δανειστεί για να εκτελέσουν τα έργα. Δεν αποκλείεται ακόμα και να πτωχεύσουν κάποιοι εξαιτίας αυτής της υπόθεσης».
Τονίζει ότι το επόμενο διάστημα θα υπάρξουν προσφυγές από αρκετές εταιρείες που θα διεκδικήσουν αποζημιώσεις, μεταξύ των οποίων και η Ten Brinke. «Είναι όμως το ζητούμενο να προσφύγουν οι εταιρείες, ζητώντας αποζημιώσεις;», διερωτάται. «Το κυριότερο που θα πρέπει να σκεφτούμε, είναι ότι έρχονται ξένες εταιρείες στην Ελλάδα, την εμπιστεύονται για να επενδύσουν, ανταποκρινόμενες στο κάλεσμα της κυβέρνησης για άμεσες ξένες επενδύσεις. Επενδύουν, δαπανούν χρήματα για τις μελέτες των κτιρίων, διασφαλίζουν την οικοδομική άδεια και κατόπιν τις πληροφορούν ότι οι άδειες δεν είναι νόμιμες. Τέτοιου είδους φαινόμενα θεωρώ ότι δεν μπορούν να χαρακτηρίζουν μία χώρα δικαίου».
«Βουτιά» στην οικοδομική δραστηριότητα πανελλαδικά
Την ίδια στιγμή, η οικοδομική δραστηριότητα έχει συρρικνωθεί σημαντικά λόγω του αβέβαιου καθεστώτος που επικρατεί τους τελευταίους μήνες. Χαρακτηριστικά είναι τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που δείχνουν ότι το μέγεθος της συνολικής οικοδομικής δραστηριότητας -ιδιωτικής και δημόσιας- στη διάρκεια του Ιανουαρίου που πέρασε, για το σύνολο της Επικράτειας και με βάση τις εκδοθείσες οικοδομικές άδειες, ανήλθε σε 1.762 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 288.063 τετραγωνικά μέτρα επιφάνειας και 1.260.482 κυβικά μέτρα όγκου. Παρουσίασε δηλαδή μείωση κατά 17,0% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, μείωση κατά 37,0% στην επιφάνεια και μείωση κατά 38,2% στον όγκο, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2024.