The Ellinikon: 10 πράγματα που δεν ξέραμε για τη νέα γειτονιά που δημιουργείται δίπλα μας
Από ιστορικά αεροσκάφη και ένα αρχαίο ταφικό μνημείο, μέχρι έργα τέχνης και παγκάκια φτιαγμένα από τους διαδρόμους του παλιού αεροδρομίου, το The Ellinikon κρύβει δεκάδες λεπτομέρειες που αξίζει να γνωρίζουμε. Συγκεντρώσαμε 10 από τις πιο εντυπωσιακές.
- 22/07/2025, 11:27
Η βόλτα στο The Ellinikon Experience Center έχει ήδη γίνει κυριακάτικη συνήθεια και, σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, το The Ellinikon Sports Park θα είναι και αυτό έτοιμο να μας υποδεχθεί σύντομα. Αναμένοντας λοιπόν τα επόμενα έργα εντός του The Ellinikon – και κυρίως το τεράστιο Μητροπολιτικό Πάρκο- συγκεντρώσαμε ενδιαφέροντα quick reads για τη νέα γειτονιά που παίρνει σιγά σιγά ζωή δίπλα μας.
1. Το Ellinikon Park θα είναι μεγαλύτερο από το Hyde Park
Με έκταση 2 εκατομμύρια τ.μ., το The Ellinikon Park θα είναι το μεγαλύτερο παραλιακό πάρκο της Ευρώπης, 12,5 φορές μεγαλύτερο από τον Εθνικό Κήπο και 1,5 φορά μεγαλύτερο από το Hyde Park του Λονδίνου. Θα αποτελέσει ένα από τα μεγαλύτερα αστικά πάρκα της Ευρώπης και θα είναι ανοιχτό και προσβάσιμο απ’όλους.
2. Το The Ellinikon Experience Park είναι ένας φόρος τιμής στο παλιό αεροδρόμιο
Οι πινακίδες θυμίζουν αναχωρήσεις και αφίξεις. Στην παιδική χαρά δεσπόζει ένα ξύλινο αεροπλάνο. Το ίδιο το Experience Centre στεγάζεται σε ένα ανακαινισμένο υπόστεγο του παλιού αεροδρομίου (στο Υπόστεγο Γ’ της Πολεμικής Αεροπορίας) και υποδέχεται τους επισκέπτες με μια προσωποποιημένη «κάρτα επιβίβασης». Όμως δεν είναι το μόνο ιστορικό κτίριο της Ελληνικής Αεροπορίας που διατηρήθηκε: Ένα από τα εμβληματικά κτίρια του αεροδρομίου του Ελληνικού, ο ανατολικός αεροσταθμός, σχεδιασμένος από τον διάσημο Φινλανδό αρχιτέκτονα Eero Saarinen, θα λειτουργήσει ως εκθεσιακό κέντρο και χώρος πολιτιστικών εκδηλώσεων. Γνωστό ως κτίριο Σάαρινεν προς τιμήν του σχεδιαστή του (ανάμεσα στα διασημότερα έργα του οποίου συγκαταλέγεται το TWA Flight Center, το terminal του αεροδρομίου JFK της Νέας Υόρκης) θεωρείται αρχιτεκτονικό μνημείο και έχει ενσωματωθεί από την πρώτη στιγμή στον σχεδιασμό του Μητροπολιτικού Πάρκου.
Δίπλα στο κτίριο Σάαρινεν, που εγκαινιάστηκε ως terminal το 1969, θα εκτίθεται το ιστορικό Boeing 747 της Ολυμπιακής, που ο Αριστοτέλης Ωνάσης παράγγειλε από την Boeing την ίδια χρονιά. Το αεροπλάνο έχει ήδη λάβει τη θέση του δίπλα στον πρώην αεροσταθμό και έχει ενσωματωθεί στη μελέτη της περιοχής ως ένας ακόμη φόρος τιμής στην ιστορία του αεροδρομίου του Ελληνικού, που αποτέλεσε τον αεροπορικό κόμβο της Ελλάδας μέχρι το – όχι και τόσο μακρινό – 2001!
3. Τα παγκάκια είναι… ανακυκλωμένοι διάδρομοι προσγείωσης και στάθμευσης αεροσκαφών
Σε μια εντυπωσιακή εφαρμογή κυκλικής οικονομίας, οι παλιές ασφάλτινες επιφάνειες των διαδρόμων προσγείωσης και απογείωσης έχουν αποξηλωθεί, κοπεί και επαναχρησιμοποιηθεί ως πλακόστρωτα, ενώ οι πλάκες σκυροδέματος από τους χώρους στάθμευσης αεροσκαφών έχουν μετατραπεί σε παγκάκια, τοιχία και γλυπτικές εγκαταστάσεις, όπως έχει εξηγήσει ο αρχιτέκτονας τοπίου Thomas Doxiadis, επικεφαλής της doxiadis+ που επιμελήθηκε το έργο.
4. Έχουν δημιουργηθεί on-site μονάδες παραγωγής σκυροδέματος
Προκειμένου να μειωθεί η περιβαλλοντική και κυκλοφοριακή επιβάρυνση από φορτηγά που θα πηγαινοέρχονταν στο εργοτάξιο για ανεφοδιασμό, δημιουργήθηκαν εντός του δύο μονάδες σκυροδέματος από τις εταιρείες ΤΙΤΑΝ και ΗΡΑΚΛΗΣ. Οι δύο μονάδες εξυπηρετούν τις κατασκευαστικές εργασίες εντός του The Ellinikon, διασφαλίζοντας τη μέγιστη δυνατή αξιοποίηση προϊόντων ανακύκλωσης σκυροδέματος και υλικών κατεδαφίσεων.
5. Μέσα στην έκταση του The Ellinikon βρίσκονται τρία πανέμορφα εκκλησάκια
Μέσα στην έκταση του πρώην αεροδρομίου βρίσκονται τρία γραφικά εκκλησάκια: Το Μητροπολιτικό παρεκκλήσι Αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού (γνωστό και απλώς ως Άγιος Κοσμάς), είναι χτισμένο σε ένα ύψωμα στο Ακρωτήρι του Ελληνικού και βρέχεται σχεδόν κυκλικά από τα νερά του Σαρωνικού, αγναντεύοντας την υπέροχη θέα στη θάλασσα. Μάλιστα, ο θρύλος λέει πως ο Γεώργιος Α’, κατά τη διάρκεια μιας εκδρομής στις αρχές του 20ου αιώνα, έφτασε μέχρι το εκκλησάκι και εντυπωσιάστηκε τόσο από τη θέα, που έδωσε εντολή να ανοιχτεί δρομάκι για περίπατο μέχρι εκεί. Το εκκλησάκι του Αγίου Αλεξάνδρου, μετόχι της Ιεράς Μονής Πετράκη, από το οποίο πήρε το όνομά της και η στάση του τραμ Άγιος Αλέξανδρος, βρίσκεται κι αυτό δίπλα σχεδόν στη θάλασσα. Και, τέλος, το πέτρινο εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής Ελληνικού, που ανήκει στη Μητρόπολη Γλυφάδας (όπως και ο Άγιος Κοσμάς), αποτελεί ιστορικό ναό της περιοχής. Χτίστηκε πιθανώς τον 18ο αιώνα.
6. Ο Αλέκος Φασιανός “ζει” στο Ελληνικό
Στο Experience Park, στον λόφο απέναντι από το Experience Centre, έχει τοποθετηθεί ένα εμβληματικό γλυπτό του Αλέκου Φασιανού. Το γλυπτό «Ποδηλάτης» είναι εμπνευσμένο από το περίφημο έργο του 1985 «Ποδηλάτης στο μπαλκόνι» του Αλέκου Φασιανού. Ο δημιουργός, μεγαλώνοντας στη μεταπολεμική Αθήνα, απολάμβανε τις μέρες του παρατηρώντας τους ποδηλάτες να περνούν βιαστικά από μπροστά του στις παραλιακές γειτονιές της Αττικής. Αυτή η φευγαλέα εικόνα αποτέλεσε έμπνευση για την απεικόνιση της κίνησης, μέσω μιας φιγούρας προφίλ που τα μαλλιά ανέμιζαν ζωηρά, κρατώντας αέρινα φουλάρια. O «Ποδηλάτης» του Ελληνικού λειτουργεί ως σημείο αναφοράς αλλά ταυτόχρονα και ως προάγγελος για όσα θα ακολουθήσουν. Με 50χλμ. ποδηλατοδρόμων να διατρέχουν το έργο, το The Ellinikon θα είναι μια από τις πιο φιλικές προς το ποδήλατο αστικές περιοχές στην Ευρώπη.
7. Η παραλιακή βόλτα του The Ellinikon θα έχει μήκος 3,5 χιλιομέτρων
Το άνοιγμα στη θάλασσα έχει κεντρική θέση στον σχεδιασμό τoυ The Ellinikon. Στόχος είναι το αναβαθμισμένο παράκτιο μέτωπο της νέας πόλης του Ελληνικού, συνολικού μήκους 3,5 χιλιομέτρων, να αποτελέσει το νέο στολίδι της μοναδικής σε ομορφιά Αθηναϊκής Ριβιέρας. Κεντρικό κομμάτι του παράκτιου μετώπου του The Elllinikon θα είναι η νέα αμμώδης παραλία, μια πεντακάθαρη ακρογιαλιά προσβάσιμη σε όλους για να κολυμπήσουν, να χαλαρώσουν, να ψυχαγωγηθούν. Η νέα παραλία θα έχει μήκος περισσότερο από 1 χιλιόμετρο και θα λειτουργεί, όπως και άλλες αξιοποιημένες παραλίες, όπου μπορούν όλοι να κολυμπήσουν. Η ανάπτυξη και αναβάθμιση συνολικά του παράκτιου μετώπου θα επαναπροσδιορίσει καθοριστικά στην ανάδειξη της Αθήνας σε δημοφιλή προορισμό 12 μήνες το χρόνο, συμβάλλοντας στην επίλυση του προβλήματος της εποχικότητας του ελληνικού τουρισμού.
8. Ένα αρχαίο μνημείο επέστρεψε στη θέση του μετά από 60 χρόνια
Ο Πιόσχημος Τάφος, αρχαιολογικό μνημείο της ελληνιστικής περιόδου, επανατοποθετήθηκε στην αρχική του θέση και εντάσσεται στην πολιτιστική διαδρομή του The Ellinikon. Η LAMDA ανέλαβε τη μελέτη για τη μεταφορά και την επανατοποθέτησή του, υπό την επίβλεψη του Αρχιτέκτονα Μηχανικού Δημήτρη Κορρέ. Το ταφικό μνημείο (που έχει σχήμα Π – εξού και το όνομά του) είχε μεταφερθεί τη δεκαετία του 1960 από την αρχική του θέση από τον αρχαιολόγο Πετράκο, για τις ανάγκες κατασκευής του παλιού αεροδρομίου.
9. Το πρώτο κτίριο που ολοκληρώθηκε εντός του The Ellinikon είναι σήμερα απολύτως ζωντανό και λειτουργικό
Το πρώτο κτίριο που ολοκληρώθηκε στο The Ellinikon είναι το πρότυπο κέντρο για άτομα με αναπηρία, το οποίο παραδόθηκε στον Δήμο Ελληνικού-Αργυρούπολης. Αποτελείται από τέσσερις κτιριακές μονάδες και στεγάζει τα σωματεία Αμυμώνη, Ερμής, Νίκη – Victor Artant, τον Σύλλογο Ατόμων με Σκλήρυνση κατά Πλάκας και τον αθλητικό όμιλο Ιππόκαμπος ΑΜΕΑ. Πρόκειται για ένα σύγχρονο, λειτουργικό κτίριο συνολικής έκτασης 11.500 τ.μ, το οποίο έχει λάβει πράσινη πιστοποίηση LEED Platinum, ενώ βραβεύτηκε ως «έργο της χρονιάς για το 2023» στο 7ο Συνέδριο Υποδομών & Μεταφορών ITC 2024. Τα πέντε σωματεία, που φιλοξενούν περισσότερα από 300 άτομα, χρησιμοποιούσαν προηγουμένως εγκαταστάσεις που δεν ικανοποιούσαν πλήρως τις λειτουργικές τους ανάγκες, ενώ σήμερα στεγάζονται σε ένα κτιριακό συγκρότημα που αποτελεί πρότυπο για εγκαταστάσεις Κοινωνικής Φροντίδας σε ολόκληρη την Ευρώπη.
10. Η «πόλη των 15 λεπτών» γίνεται πραγματικότητα
Το The Ellinikon θα είναι την πρώτη έξυπνη, πράσινη «πόλη των 15 λεπτών» στην Ελλάδα. Οι κάτοικοι και οι επισκέπτες του θα ικανοποιούν τις βασικές καθημερινές τους ανάγκες (π.χ. εργασία, αγορές, άθληση, ψυχαγωγία, εκπαίδευση, υγεία) εντός 15 λεπτών με τα πόδια, με ποδήλατο ή συγκοινωνίες. Πρόκειται για τάση που αναπτύσσεται ήδη σε πόλεις όπως η Κοπεγχάγη, το Άμστερνταμ και η Σιγκαπούρη.
