Το 82% των ελληνικών σπιτιών μένει απροστάτευτο σε σεισμό ή φωτιά – Τι σημαίνει αυτό στην πράξη
Ο ασφαλιστικός σύμβουλος Στέλιος Ουζούνογλου, με 33 χρόνια εμπειρίας στον χώρο, μας γράφει για την πραγματικότητα που συχνά αγνοούμε: ότι η πλειονότητα των ελληνικών κατοικιών παραμένει οικονομικά εκτεθειμένη απέναντι σε σεισμούς, πυρκαγιές και μεγάλες ζημιές. Και εξηγεί γιατί η ασφάλιση δεν είναι έξοδο – αλλά ασπίδα ζωής.
- 20/11/2025, 12:19
Στην Ελλάδα, μια από τις πιο σεισμογενείς χώρες της Ευρώπης και ταυτόχρονα μια περιοχή που δοκιμάζεται κάθε χρόνο από πυρκαγιές και έντονα καιρικά φαινόμενα, η προστασία της κατοικίας δεν θα έπρεπε να θεωρείται πολυτέλεια. Κι όμως, τα στοιχεία δείχνουν ότι συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος (ΕΑΕΕ), μόλις 18%–19% των κατοικιών στη χώρα διαθέτουν ασφαλιστική κάλυψη. Το υπόλοιπο 82% παραμένει ουσιαστικά απροστάτευτο. Ακόμη πιο ανησυχητικό: από όσους έχουν ασφάλιση κτιρίου, ένα μικρότερο ποσοστό έχει κάλυψη για σεισμό και φυσικά φαινόμενα. Αυτό σημαίνει ότι η μεγάλη πλειονότητα των σπιτιών στη χώρα κινδυνεύει να υποστεί ζημιές που θα πρέπει να καλυφθούν αποκλειστικά από τον ιδιοκτήτη.
Οι τρεις μεγαλύτεροι κίνδυνοι που απειλούν κάθε σπίτι στην Ελλάδα είναι:
Σεισμός – η καταστροφή που δεν δίνει προειδοποίηση
Ο σεισμός είναι ο πιο απρόβλεπτος και οικονομικά καταστροφικός κίνδυνος. Σε περίπτωση σοβαρών ζημιών και απουσίας ασφάλισης, ολόκληρο το κόστος αποκατάστασης —μελέτες, άδειες, υλικά και εργασίες— επιβαρύνει αποκλειστικά τον ιδιοκτήτη, ενώ η κρατική ενίσχυση καλύπτει συνήθως μόνο ένα μικρό μέρος της συνολικής ζημιάς. Η διαδικασία αποκατάστασης απαιτεί συχνά μεγάλη αναμονή λόγω γραφειοκρατίας, ενώ για μια μικρή επιχείρηση οι ζημιές μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και σε οριστικό λουκέτο. Μετά τον μεγάλο σεισμό της Αθήνας το 1999, το οικονομικό κόστος υπολογίστηκε σε δισεκατομμύρια. Αντίστοιχη ζημιά σήμερα, με τόσο υψηλό ποσοστό ανασφάλιστων κατοικιών, θα προκαλούσε τεράστιο οικονομικό και κοινωνικό σοκ.
Πυρκαγιά – ο κίνδυνος που μπορεί να μηδενίσει μια περιουσία
Μια πυρκαγιά, είτε προέρχεται από ατύχημα, είτε από ηλεκτρική βλάβη, είτε από δασική καταστροφή, μπορεί να αφανίσει ένα σπίτι μέσα σε λίγα λεπτά. Η απώλεια δεν αφορά μόνο το κτίριο, αλλά και το περιεχόμενο: έπιπλα, ρουχισμό, ηλεκτρικές συσκευές, επαγγελματικό εξοπλισμό. Για κατοικίες που στεγάζουν μικρές επιχειρήσεις, η ζημιά επεκτείνεται και στο εισόδημα, με άμεσο κίνδυνο οριστικής παύσης λειτουργίας. Σε μια χώρα που κάθε καλοκαίρι δοκιμάζεται από μεγάλες πυρκαγιές, η πιθανότητα καταστροφής δεν είναι θεωρητική αλλά απολύτως πραγματική.
Θραύση ή διάρρηξη σωληνώσεων – ο καθημερινός αλλά δαπανηρός κίνδυνος
Η διάρρηξη ή θραύση σωληνώσεων αποτελεί έναν από τους πιο συχνούς και «ύπουλους» κινδύνους για κάθε κατοικία. Μια μικρή διαρροή μπορεί να προκαλέσει σημαντικές ζημιές σε δάπεδα, τοίχους και έπιπλα, να καταστρέψει οικοσκευή και να δημιουργήσει ευθύνη αποζημίωσης προς γειτονικά διαμερίσματα σε περίπτωση πλημμύρας. Επιπλέον, το κόστος εντοπισμού της βλάβης και αντικατάστασης σωλήνων —το γνωστό «σκάψιμο»— είναι συχνά πολύ υψηλό και δυσανάλογο σε σχέση με την αρχική εικόνα της ζημιάς. Παρότι δεν είναι θεαματικός κίνδυνος όπως ένας σεισμός ή μια φωτιά, αποτελεί από τους συνηθέστερους λόγους μεγάλων αποζημιώσεων.
Το πραγματικό δίλημμα: λίγα ευρώ τον μήνα ή οικονομική κατάρρευση;
Η μη ασφάλιση δεν «γλιτώνει χρήματα». Απλώς μεταφέρει ολόκληρο τον κίνδυνο στην οικογένεια ή στην επιχείρηση, σε μια στιγμή που κανείς δεν το περιμένει. Το ασφάλιστρο λίγων ευρώ τον μήνα συγκρίνεται με ζημιές δεκάδων ή ακόμη και εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ· η επιλογή είναι ξεκάθαρη, και όμως πολλοί εξακολουθούν να την αναβάλλουν. Μια στιγμή μπορεί να αλλάξει μια ζωή. Μια αδυναμία, μια παράβλεψη ή μια ατυχία αρκούν για να χαθεί ο κόπος ετών. Η ασφάλιση κατοικίας δεν είναι γραφειοκρατία, αλλά η οικονομική συνέχεια μιας οικογένειας. Είναι μια απόφαση που πρέπει να παρθεί σήμερα, ώστε κανείς να μην έχει λόγο να μετανιώσει αύριο.
Η νοοτροπία που πρέπει να αλλάξει
Στην Ελλάδα, η ασφάλιση εξακολουθεί να θεωρείται «έξοδο που μπορεί να περιμένει», μια αντίληψη που έχει περάσει από γενιά σε γενιά. Σε πολλές δυτικές χώρες, όμως, η ασφαλιστική συνείδηση είναι κομμάτι της καθημερινότητας: η κατοικία και η περιουσία αντιμετωπίζονται ως αξίες που προστατεύονται προληπτικά, όχι μετά από μια ζημιά. Εκεί, η ασφάλιση είναι πράξη ευθύνης προς την οικογένεια, όχι τυπική διαδικασία. Ήρθε η στιγμή να υιοθετήσουμε κι εμείς μια πιο ώριμη στάση. Η προστασία της περιουσίας δεν είναι ζήτημα φόβου, αλλά ζήτημα πρόνοιας και σωστής ενημέρωσης.