«Το ακουστικό βαρηκοΐας δεν έχει την αποδοχή που πρέπει, αν και μπορεί να αλλάξει ζωές»
Η απώλεια της ακοής αυξάνεται στον παγκόσμιο πληθυσμό, ενώ ταυτόχρονα η βαρηκοΐα ανιχνεύεται ολοένα και περισσότερο σε νεαρότερες ηλικίες, καθώς ζούμε πλέον σε ένα πολύ θορυβώδες περιβάλλον. Συζητήσαμε με την κα Ανδριανή Στάμου για τον κοινωνικό, οικονομικό, ψυχολογικό αντίκτυπο και τις λύσεις που προσφέρουν τα σύγχρονα ακουστικά βαρηκοΐας.
- 25/09/2025, 11:19
Η συχνότητα εμφάνισης απώλειας της ακοής αυξάνεται με την ηλικία, ωστόσο η βαρηκοΐα δεν αφορά μόνο τους ηλικιωμένους, τουλάχιστον όχι όπως θα το αντιλαμβάνονταν οι προηγούμενες γενιές. Η απώλεια ακοής ξεκινά σταδιακά σε ολοένα μικρότερη ηλικία και επιδεινώνεται με τα χρόνια, όσο οι άνθρωποι παραμένουν αδιάγνωστοι ή αδιάφοροι προς το πρόβλημά τους. Ζούμε σε μια εποχή όπου κυριολεκτικά υπάρχει πολλή ζωή μετά τα 50, που αξίζει να ζήσεις και οφείλεις στον εαυτό σου να το κάνεις όσο καλύτερα μπορείς. Να είσαι παραγωγικός στη δουλειά σου, να απολαμβάνεις την οικογένεια και τους φίλους και τελικά να αξιοποιείς την τεχνολογία που προσφέρεται με τρόπο ουσιαστικό, ώστε να βελτιώνεις την ποιότητα ζωής σου, αντί να συμβιβάζεσαι.
«Αν αφήσεις το αυτί σου αβοήθητο, η βαρηκοΐα σου επιδεινώνεται. Όσο πιο νωρίς βάλεις ένα ακουστικό, αυτό βοηθάει τη βαρηκοΐα να παραμένει σταθερή», εξηγεί η κα Ανδριανή Στάμου, Διευθύνουσα Σύμβουλος της εταιρείας ΣΤΑΜΟΥ – Ακουστικά Βαρηκοΐας.
Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, το 2018 καταγράφονται παγκοσμίως 466 εκατομμύρια άτομα με απώλεια ακοής, ενώ η πρόβλεψη για το 2030 ξεπερνά τα 600 εκατομμύρια και αγγίζει τα 900 εκατομμύρια άτομα για το 2050. Είμαστε διαρκώς εκτεθειμένοι σε θόρυβο, από τις οικοσκευές του σπιτιού, μέχρι την κατάχρηση των ακουστικών κινητού. Αναλογιστείτε μόνο, πόση ησυχία υπάρχει στο σπίτι όταν γίνεται μια διακοπή ρεύματος. Είναι θόρυβος που εμείς οι άνθρωποι έχουμε πλέον συνηθίσει, αλλά τα αυτιά μας όχι.
Η κα Στάμου κρούει τον κώδωνα του κινδύνου και για τους νέους. «Τα υψηλά ντεσιμπέλ είναι καταστροφικά για την ακοή. Άνθρωποι που εργάζονται σε περιβάλλοντα με πολύ θόρυβο, όπως πχ στο αεροδρόμιο, λιμένες, βιοτεχνίες, εμφανίζουν σοβαρή απώλεια ακοής πολύ νωρίτερα. Η πολύ δυνατή μουσική, η έκθεση των ώτων σε συναυλίες, τα κλαμπ, ακόμη και η κατάχρηση του κινητού, βλάπτουν την ακοή μας. Ακόμη και τα παιδιά, που φορούν αδιάκοπα ακουστικά είτε ακούγοντας δυνατά μουσική, είτε παίζοντας παιχνίδια σε υπολογιστή, όλη αυτή η φαινομενική απομόνωση από το εξωτερικό περιβάλλον, μακροπρόθεσμα έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ακοή».
Πώς επηρεάζει η απώλεια ακοής την ποιότητα ζωής μας
Σύμφωνα με μελέτη Διεθνούς Επιβάρυνσης από Ασθένειες, η απώλεια της ακοής επηρεάζει τις ζωές των ανθρώπων πιο αρνητικά από την τύφλωση και τις διαταραχές όρασης. Άτομα με απώλεια ακοής αισθάνονται περισσότερη κούραση στη διάρκεια και μετά την εργασία τους, ενώ καταγράφονται χειρότερος ύπνος, καταθλιπτικά συμπτώματα, λιγότερη σωματική δραστηριότητα. Όσο πιο σοβαρή είναι η απώλεια της ακοής, τόσο μεγαλύτερη είναι η μείωση της ποιότητας ζωής. Σε ψυχολογικό και κοινωνικό επίπεδο, τα άτομα με απώλεια ακοής βιώνουν ή και επιλέγουν τη μοναξιά και την κοινωνική απομόνωση, επηρεάζοντας αρνητικά τις προσωπικές και οικογενειακές τους σχέσεις.
Στην περίπτωση της πρεσβυακουσίας, (βαρηκοΐα κατά τη γήρανση) υπάρχει σοβαρή γνωστική εξασθένιση. Ανάμεσα στους 12 αναγνωρισμένους τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου για την άνοια, ο παράγοντας υψηλότερου κινδύνου είναι η απώλεια ακοής στη μέση ηλικία. Η απώλεια ακοής μπορεί να επιβαρύνει το γνωστικό φορτίο και να οδηγήσει σε κοινωνική αποσύνδεση ή κατάθλιψη, τα οποία συμβάλλουν στην επιτάχυνση της γνωστικής εξασθένησης.
«Το ποσοστό ανθρώπων με απώλεια ακοής είναι κατά πολύ μεγαλύτερο από εκείνο που φορά ακουστικό. Υπάρχει άρνηση, είναι άλλωστε και το πρώτο ψυχολογικό στάδιο στην απώλεια ακοής. Ακολουθεί το σοκ, η διαπραγμάτευση, ο θυμός και η κατάθλιψη. Το άτομο με απώλεια ακοής προσπαθεί να αποφύγει το ακουστικό βαρηκοΐας, να το αφήσει για “αργότερα”, για όσο πιο τελευταία στιγμή γίνεται. Αυτό συμβαίνει σε όλες τις χώρες, όχι μόνο στην Ελλάδα. Το ακουστικό βαρηκοΐας δεν έχει την αποδοχή που θα έπρεπε. Αρχικά, θα πρέπει να καταλάβουν γιατί πρέπει να βάλουν ακουστικό, και πως δεν είναι στίγμα. Ζούμε σε μια εποχή, που ούτως ή άλλως, οι περισσότεροι φορούν κάτι στα αυτιά. Το 2025, κανείς δεν θα αναρωτιόταν αν το ακουστικό που φοράς είναι βαρηκοΐας ή το φοράς για να ακούς μουσική». Φυσικά, υπάρχουν σύγχρονα ακουστικά βαρηκοΐας που συνδέονται με το Bluetooth του κινητού και μπορείς να τα χρησιμοποιήσεις και για να μιλάς στο τηλέφωνο και για να ακούς μουσική. «Έχουμε καταφέρει να έχουμε σαν τεχνολογία πολύ μικρά ακουστικά, υπάρχει μεγάλη αγωνία να είναι πολύ μικρό, να μην φαίνεται… αλλά δεν το καταλαβαίνω. Τελικά, είναι κάτι που το φοράς έτσι κι αλλιώς».
Ακουστικά βαρηκοΐας: Ξεπερνώντας το κοινωνικό στίγμα
«Η ντροπή είναι κάτι που πρέπει να ξεπεραστεί. Τελικά, κανείς δεν θα σε κοροϊδέψει επειδή φοράς ένα ακουστικό. Οι άνθρωποι κοροϊδεύουν την απώλεια ακοής που δεν αντιμετωπίζεται και όχι τα ακουστικά βαρηκοΐας, κι αυτό δεν είναι φιλοσοφικό επιχείρημα, ούτε marketing trick, αλλά αποτέλεσμα έρευνας συγκεντρωτικών δεδομένων ανά τα χρόνια». Όσοι ξεπέρασαν τον φόβο για το στίγμα, αντιλαμβάνονται την ποιοτική διαφορά της καθημερινότητας και όπως δείχνει ευρωπαϊκή μελέτη της EuroTrak, 2 στους 3 δηλώνουν ότι θα είχαν πάρει τα ακουστικά βαρηκοΐας νωρίτερα. Κυρίως όσον αφορά τον πληθυσμό ανθρώπων που είναι ενεργοί εργασιακά, η βαρηκοΐα φαίνεται να επηρεάζει τόσο το κύρος της θέσης όσο και τον μισθό τους.
Ο ΕΟΠΥΥ συμβάλλει στην απόκτηση του ακουστικού, αποσαφηνίζει η κα Στάμου. “Κάθε τέσσερα χρόνια, δικαιούνται 450 ευρώ για ένα ακουστικό, δεν είναι αμελητέο ποσό. Η απόκτηση ενός ακουστικού κάνει μεγάλη διαφορά για την ποιότητα ζωής τους. Η ευγνωμοσύνη που νιώθουν αυτοί οι άνθρωποι όταν πάρουν τελικά το ακουστικό τους και επιτέλους μπορούν να ακούσουν, είναι κάτι που προσωπικά με γεμίζει πολύ». Η εταιρεία ΣΤΑΜΟΥ από την πλευρά της, δεσμεύεται να εξυπηρετεί όσους περισσότερους ανθρώπους μπορεί και δύναται να παρέχει διευκολύνσεις πληρωμών, ώστε η απόκτηση ακουστικού να είναι προσιτή σε όλους.
Καθώς η τεχνολογία των ακουστικών βαρηκοΐας προχωρά, το κόστος παραγωγής τους επιτρέπει την πτώση στις τιμές τους. Υπάρχει μια διακύμανση τιμών, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ένα φθηνότερο ακουστικό είναι λιγότερο αξιόπιστο. Η διαφορά στις τιμές αφορά τις επιπλέον λειτουργίες των σύγχρονων ακουστικών, όπως αναφέραμε το παράδειγμα με τη σύνδεσή τους με κινητό.
Αν και το όφελος είναι μεγάλο, κυρίως μεγαλύτεροι άνθρωποι, έχοντας παραιτηθεί από την κοινωνική ζωή, αρνούνται το ακουστικό. «Μέχρι που κάποιος από την οικογένεια θα ασχοληθεί μαζί τους, θα τους φέρει σε εμάς… Και όταν ρυθμίσουμε το ακουστικό και ακούσουν, η χαρά στα μάτια τους είναι απερίγραπτη. Από εκεί κι ύστερα, ξεκινά κι η δική μας σχέση. Μένουμε μαζί τους για ό,τι χρειαστούν, παρέχουμε σοβαρή υποστήριξη ακόμη και κατ’οίκoν. Το σέρβις είναι εφόρου ζωής δωρεάν, το εργαστήριό μας αναλαμβάνει την επισκευή και την αντικατάστασή τους και ανά τετραετία, βλέπουμε ότι επιστρέφουν σε εμάς ξανά και ξανά. Αυτή είναι η δέσμευσή μας άλλωστε, αλλά η βαθύτερη ικανοποίηση ότι προσφέραμε κάτι πολύ ουσιαστικό στη ζωή τους».
Τα ταξίδια της +πλεύσης (σύμπλευσης)
Δύο φορές τον χρόνο, η εταιρεία ΣΤΑΜΟΥ Α.Ε. συμμετέχει στη δράση της +πλεύσης (σύμπλευσης), που διενεργεί σταθερά εδώ και 11 χρόνια πρόγραμμα για δωρεάν εξειδικευμένες ιατρικές εξετάσεις και συναφείς υπηρεσίες υγείας σε πάνω από 20 ειδικότητες. «Πηγαίνουμε σε ακριτικά νησιά και βοηθάμε τους ΩΡΛ να κάνουν εξετάσεις, εμείς κάνουμε εφαρμογές και δωρίζουμε ακουστικά βαρηκοΐας Συναντάμε ανθρώπους που δεν έχουν σκεφτεί ποτέ ότι κάποιος θα τους βοηθήσει… Είναι άνθρωποι που ούτως ή άλλως η καθημερινότητά τους είναι δύσκολη. Η έκπληξη και η συγκίνησή τους όταν τους λέμε ότι μπορούν να κρατήσουν τα ακουστικά δωρεάν είναι μοναδική. Μια διευκόλυνση τόσο απλή, αλλά και σημαντική, όπως να μπορεί πλέον αυτός ο άνθρωπος να δει τηλεόραση ή να μιλήσει με το παιδί του στο τηλέφωνο. Ο επόμενος κύκλος ταξιδιών μας είναι προγραμματισμένος για τον ερχόμενο Νοέμβριο».