«Κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας»: Είναι οι εκπαιδευτικοί το κύριο πρόβλημα της εκπαίδευσης;
Η νέα εποχή της Εκπαίδευσης
Μπορείς να κάνεις μάθημα σήμερα με βιβλία του 2006; Ο Πολυζώης Μπαμπούρας, δάσκαλος στο 11ο Δημοτικό Παλαιού Φαλήρου, εξηγεί στο NouPou γιατί δεν είναι οι εκπαιδευτικοί στην κορυφή της λίστας με όσα χρήζουν βελτίωσης στην εκπαίδευση των Νοτίων Προαστίων.
- 12/03/2025
- Κείμενο: Νίκη Μπάκουλη
Μέσα από την πρόσφατη μεγάλη έρευνά του για την Εκπαίδευση στα Νότια Προάστια, το NouPou αναζήτησε τις απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα: Ποιο είναι το σχολείο του σήμερα; Πώς αξιολογείται το επίπεδο της παρεχόμενης εκπαίδευσης και τι ζητούν οι γονείς των νοτίων προαστίων από τα σχολεία των παιδιών τους;
Ένα από τα ενδιαφέροντα ευρήματα ήταν το παρακάτω.
Στην ερώτηση «Πώς θα αξιολογούσατε σήμερα τους παρακάτω παράγοντες παροχής εκπαίδευσης στην περιοχή που κατοικείτε;», οι ερωτηθέντες κατέταξαν όλους τους επιμέρους παράγοντες (Εκπαιδευτικό Προσωπικό, το Εκπαιδευτικό Υλικό, την Εξατομίκευση της Μάθησης ή τις Σχολικές Υποδομές) κάτω από τη βάση. Μάλιστα, από τους δέκα επιμέρους παράγοντες, το Εκπαιδευτικό Προσωπικό εμφανίστηκε ξεκάθαρα ως βασική προτεραιότητα για βελτίωση, αφήνοντας πολύ πίσω του άλλους, όπως η Εξατομίκευση της Μάθησης ή ακόμα και οι Σχολικές Υποδομές.
Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Γιατί οι γονείς δεν είναι ευχαριστημένοι από τους δασκάλους και τους καθηγητές των παιδιών τους; Παρέχονται στους εκπαιδευτικούς σήμερα η αναγκαία επιμόρφωση και όλα τα μέσα που είναι απαραίτητα ώστε να κάνουν σωστά και καλά τη δουλειά τους; Στην απάντηση αυτών των ερωτημάτων μας βοηθά η συζήτηση που είχαμε με τον Πολυζώη Μπαμπούρα, δάσκαλο στο 11ο δημοτικό Παλαιού Φαλήρου.
«Το εύκολο είναι να βάλουμε μπροστά τους εκπαιδευτικούς και να πούμε πως αυτοί φταίνε για το χάλι που υπάρχει στην εκπαίδευση», εξηγεί κατ’ αρχάς το πρώην μέλος (1999-2009) της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας.
Ποιος φέρει λοιπόν, το κύριο μερίδιο της ευθύνης; «Αυτό που θα σας έλεγα είναι ότι σε καμία περίπτωση δεν φταίει μόνο ένας. Την κύρια ευθύνη την έχει φυσικά το Υπουργείο Παιδείας, καθώς αυτό καθορίζει την ασκούμενη εκπαιδευτική πολιτική. Επιπροσθέτως, από το 2006 έως σήμερα έχουμε τα ίδια βιβλία. Οι εκπαιδευτικοί παλεύουν από μόνοι τους, χωρίς επιμορφώσεις, να προλάβουν τις εξελίξεις – για παράδειγμα, την τεχνητή νοημοσύνη. Δεν χρειάζεται να ψάξουμε να βρούμε τις αιτίες. Είναι φανερές. Αν και δεν είναι δόκιμη η σύγκριση, είναι κάτι αντίστοιχο με αυτό που συνέβη στο σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών. Δεν μπορεί να έχεις είκοσι χρόνια τις ίδιες υποδομές, τα ίδια εργαστήρια πληροφορικής. Εμείς στο 11ο δημοτικό Παλαιού Φαλήρου έχουμε ένα από τα αρτιότερα εξοπλισμένα, χάριν δωρεών. Όλοι οι υπολογιστές είναι από δωρεές κι έτσι μπορούμε να κάνουμε τη δουλειά μας στοιχειωδώς – και όχι το κάτι παραπάνω. Κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας. Πρέπει λοιπόν να ψάξουμε εκεί».
“Από το 2006 έως σήμερα έχουμε τα ίδια βιβλία. Τα νέα βιβλία, τα οποία άρχισαν να γράφονται πριν από πέντε χρόνια, προφανώς και δεν θα περιλαμβάνουν για παράδειγμα την Τεχνητή Νοημοσύνη. Άραγε θα περιμένουμε άλλα 20 χρόνια για να εκσυγχρονιστούν; Και σε τι επίπεδο; Του 2025;”
Ο κ. Μπαμπούρας διευκρινίζει ότι «δεν καθορίζω εγώ, ως εκπαιδευτικός, την πολιτική που εφαρμόζω στο σχολείο. Δεν αποφασίζω εγώ τι θα διδάξω και τι όχι, αν και διεκδικώ την παιδαγωγική μου ελευθερία. Είναι κάποιοι άλλοι, που με τις “μεταρρυθμίσεις” τους φορτώνουν τα σχολεία συνεχώς με νέα προγράμματα, αδιαφορώντας για την επιτυχία ή μη των προηγούμενων. Δοκιμασμένη συνταγή αποτυχίας».
Όπου υπάρχει θέληση, υπάρχει τρόπος – ακόμα και με μηδενική υποστήριξη
Στη δική του τάξη, ο κ. Μπαμπούρας έχει διαδραστικό πίνακα από το 2011, τα παιδιά έχουν από ένα τάμπλετ σε κάθε θρανίο, ενώ κάνουν μάθημα και μέσα από την ιστοσελίδα τους, sainia.gr. Τα Σαϊνια είναι ένας εκπαιδευτικός ιστότοπος που δημιούργησε ο κ. Μπαμπούρας. Μέσω της ιστοσελίδας τα παιδιά κάνουν για παράδειγμα τις εργασίες τους και τις παρουσιάζουν. Υπάρχουν επίσης φωτογραφίες, βίντεο, αφιερώματα, ραδιοφωνικές εκπομπές, σχολική εφημερίδα και προηγούμενες εργασίες μαθητών. Όλα αυτά έγιναν χωρίς υποστήριξη από το κράτος. «Όσα διαθέτουμε έγιναν χωρίς να υπάρξει η παραμικρή υποστήριξη από το υπουργείο Παιδείας» επισημαίνει ο ίδιος.
«Μόνοι μας βρήκαμε τρόπους να προχωρήσουμε μπροστά. Για παράδειγμα, πριν από μερικές μέρες ολοκλήρωσα, σε συνεργασία με τον Σχολικό Σύμβουλο της περιοχής μου, το 3ο σεμινάριο για δασκάλους σχολείων του Παλαιού Φαλήρου, με θέμα τις εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης που μπορεί να χρησιμοποιηθούν από τους εκπαιδευτικούς της Π.Ε. Πότε θα υπάρχει επίσημη επιμόρφωση για το θέμα είναι άγνωστο, ενώ αντίθετα πολλοί μαθητές μας ήδη γνωρίζουν και χρησιμοποιούν εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης. Είναι κάτι που με ενδιαφέρει και σε ατομικό επίπεδο και εντάσσεται στη γενικότερη προσπάθεια που κάνουμε να ανοίγουμε δρόμους στα παιδιά. Στην ίδια λογική είναι και τα νέα βιβλία, τα οποία άρχισαν να γράφονται πριν από πέντε χρόνια, προφανώς και δεν περιλαμβάνουν κάτι σχετικό με την Τεχνητή Νοημοσύνη. Άραγε θα περιμένουμε άλλα 20 χρόνια για να εκσυγχρονιστούν; Και σε τι επίπεδο; Του 2025;».
«Συνεργαζόμαστε άμεσα με τους γονείς, οι οποίοι έχουν δίκιο να έχουν απαιτήσεις και να θέλουν το καλύτερο δυνατό σχολείο για τα παιδιά τους – όπως άλλωστε κι εμείς, άρα οι στόχοι είναι κοινοί. Μαζί προσπαθούμε να λύνουμε τα προβλήματα και το έχουμε καταφέρει σε μεγάλο βαθμό. Για παράδειγμα, έχουμε καθιερώσει ως τάξη -κάθε ΣΤ’ τάξη- να πηγαίνει στη Φλωρεντία, κάτι που δεν προβλέπεται από τη νομοθεσία. Οι γονείς λοιπόν, μπήκαν μπροστά και έτσι πηγαίνουμε σαν παρέα, προκειμένου να δείξουμε στα παιδιά τι σημαίνει Αναγέννηση. Σε λίγες ημέρες θα πάμε στο Καστελόριζο για την 25η Μαρτίου. Συνεργαζόμαστε και γι’ αυτό με τους γονείς, ώστε να δείχνουμε στα παιδιά πόσο σημαντικά είναι κάποια πράγματα. Στο ίδιο πλαίσιο πήγαμε στην αρχή της χρονιάς ένα σαββατοκύριακο στη Βεργίνα. Όλοι πρέπει να βάζουμε πάνω από όλα το συμφέρον των μαθητών, το πώς θα κάνουμε βήματα μπροστά για τα παιδιά, καθώς αν περιμένουμε τα υπουργείο Παιδείας δεν θα δούμε λύση».
Ο κ. Μπαμπούρας κάνει όλον αυτόν τον αγώνα, σε συνεργασία με τους γονείς, γνωρίζοντας μάλιστα πως ανά πάσα στιγμή μπορεί να βρεθεί υπόλογος από το υπουργείο για τις πρωτοβουλίες του. «Τυπικά δεν θα έπρεπε να γίνονται (αυτές οι εκδρομές), εξαιρουμένου του Καστελόριζου. Ενδεικτικά, για τη Φλωρεντία χρειαζόμαστε δύο ημέρες να είμαστε εκεί και πασχίζουμε με χίλιους νομικούς κινδύνους να ‘κολλήσουμε’ άλλη μια ημέρα για να προλάβουν οι μαθητές μας να απολαύσουν τα έργα της Αναγέννησης. Πολλοί είναι οι εκπαιδευτικοί που παίρνουν αντίστοιχες ή άλλες πρωτοβουλίες, οι οποίες όμως δε γίνονται ευρύτερα γνωστές, αν και θα έπρεπε. Αν δεν πάρεις όμως, τέτοιες πρωτοβουλίες βαλτώνεις».
Δεν φαίνεται ωστόσο, να είναι αυτή η νοοτροπία πολλών άλλων εκπαιδευτικών που δείχνουν να είναι περισσότερο συμβιβασμένοι με την πραγματικότητα και πολλές φορές προτάσσουν τις χαμηλές απολαβές ως έναν από τους λόγους. Ο κύριος Μπαμπούρας πάλι, λέει ότι «είναι το ίδιο το “επάγγελμα” του εκπαιδευτικού, που δεν σου επιτρέπει να βαλτώνεις. Πρέπει να γίνεσαι η γέφυρα για τα παιδιά, ώστε να πάνε μπροστά. Αλλιώς τι να το κάνεις; Αμοιβόμαστε με τρεις κι εξήντα. Το ξέρουμε και παλεύουμε με άλλους τρόπους για αυτό. Μέσα στην τάξη όμως δε λες ‘παίρνω τρεις κι εξήντα, άρα δεν νοιάζομαι για εσένα’. Τουναντίον κάνεις ό,τι μπορείς για να πάμε όλοι μπροστά».