Το Διαμαντίδειο επισκέφθηκε το νηπιαγωγείο του CERN, εκεί που η σωματιδιακή φυσική συνάντησε τη φιλία
Όταν η σωματιδιακή φυσική γίνεται παιχνίδι και η εκπαίδευση χτίζει γέφυρες, από την Αθήνα μέχρι τη Γενεύη: Το ταξίδι που έφερε κοντά τα παιδιά νηπιαγωγείου της Λεοντείου Σχολής Νέας Σμύρνης με εκείνα του Le Jardin des Particules του CERN.
- 11/07/2025, 11:07
Πώς εξηγείς σε ένα παιδί 4 ή 5 ετών τι είναι το πρωτόνιο, το νετρόνιο ή το Big Bang; Αυτό αναρωτήθηκα όταν έμαθα για την επίσκεψη του Διαμαντιδείου της Λεοντείου Σχολής, στο CERN. Αν ρωτήσεις όμως τα παιδιά και τους εκπαιδευτικούς του σχολείου που συμμετείχαν σε αυτή την εκδρομή, θα σου μιλήσουν για ένα από τα πιο δημιουργικά, συγκινητικά και γεμάτα φαντασία ταξίδια γνώσης που έζησαν ποτέ.
Ένα project που ξεκίνησε με μια ιδέα (και έγινε γέφυρα ανάμεσα σε δύο κόσμους)
Όλα ξεκίνησαν από μια ιδέα: Να προσεγγίσουν τα παιδιά έναν φαινομενικά «δύσκολο» κόσμο – εκείνον της σωματιδιακής φυσικής – μέσα από το παιχνίδι, την αφήγηση και τη συνεργασία. Το Διαμαντίδειο, με ανοιχτή παιδαγωγική ματιά, έφερε σε επαφή τους μικρούς μαθητές με έννοιες όπως το σύμπαν, τα στοιχειώδη σωματίδια, ο επιταχυντής του CERN και το φαινόμενο της μεγάλης έκρηξης.
Το πιο ξεχωριστό κομμάτι όμως ήταν η συνεργασία με το νηπιαγωγείο του ίδιου του CERN, το Le Jardin des Particules, με θέμα τη Σωματιδιακή Φυσική, με το οποίο στήθηκε μια πολύχρωμη, παιδική γέφυρα επικοινωνίας. Καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς, τα παιδιά των δύο σχολείων αντάλλασσαν γράμματα, ζωγραφιές, βίντεο και φωτογραφίες, συμμετείχαν σε τηλεσυζητήσεις μέσα από διαδραστικούς πίνακες.
«Έθεταν ερωτήσεις και φαντάζονταν μαζί, δημιουργώντας έναν δικό τους δίαυλο επικοινωνίας, γεμάτο φαντασία, ερωτήσεις και παιδική αθωότητα», αναφέρει η Διευθύντρια του Νηπιαγωγείου, Παναγιώτα Δημόκα.
Το παραμύθι που τα παιδιά έγραψαν μαζί
Η αλληλεπίδραση δεν έμεινε μόνο στα μηνύματα. Τα παιδιά του Διαμαντίδειου ξεκίνησαν να γράφουν μια ιστορία – και τα παιδιά του CERN τη συνέχισαν και την ολοκλήρωσαν. Το αποτέλεσμα ήταν ένα μοναδικό παραμύθι με τίτλο «A neutron in the LHC», εμπνευσμένο από τον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων και την περιπέτεια ενός… νετρονίου στον πιο γνωστό επιστημονικό κόμβο του πλανήτη.
Το παραμύθι έγινε αφορμή για παιχνίδι, θεατρικό παιχνίδι, εικαστικά και αφήγηση, με τους μικρούς «επιστήμονες» να αποκτούν εξοικείωση με έννοιες που ακόμα και οι μεγάλοι δυσκολεύονται να κατανοήσουν.
Το ταξίδι στο CERN και μια συνάντηση που θύμιζε επανένωση
Η κορύφωση του project ήρθε τον Ιούνιο, όταν μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικοί του Διαμαντίδειου ταξίδεψαν μέχρι τη Γενεύη για να επισκεφθούν το CERN και – το πιο σημαντικό – να γνωρίσουν από κοντά τα παιδιά με τα οποία συνομιλούσαν όλη τη χρονιά.
«Η συνάντηση των δύο νηπιαγωγείων ήταν συγκινητική. Τα παιδιά αναγνώρισαν το ένα το άλλο, έπαιξαν σαν να ήταν φίλοι από καιρό, αντάλλαξαν χειροποίητα δώρα, ζωγράφισαν μαζί και συμμετείχαν σε ειδικά σχεδιασμένα εργαστήρια του CERN, προσαρμοσμένα στην ηλικία τους». Μέσα από δημιουργικές, βιωματικές δραστηριότητες, ήρθαν σε επαφή με την έννοια της επιστήμης. Όχι ως κάτι «δύσκολο», αλλά ως έναν κόσμο γεμάτο παιχνίδι, περιέργεια και ενθουσιασμό.
Η συμβολή των Ελλήνων του CERN και η αξία της εκπαιδευτικής σύνδεσης
Καθοριστικό ρόλο στην επιτυχία του ταξιδιού έπαιξαν και οι Έλληνες επιστήμονες και εργαζόμενοι του CERN, οι οποίοι στήριξαν το πρόγραμμα με μεγάλη προθυμία. Συμμετείχαν ενεργά στα εργαστήρια, μίλησαν με τα παιδιά, πρόσφεραν υλικό και πολύτιμη γνώση, και έδωσαν έναν ακόμη πιο προσωπικό τόνο στη σύνδεση των μικρών επισκεπτών με την επιστήμη.
Πέρα όμως από τη γνώση, αυτό που έμεινε ήταν η αίσθηση ενότητας. Η πεποίθηση πως η εκπαίδευση μπορεί να χτίσει γέφυρες, όχι μόνο ανάμεσα σε σχολεία, αλλά ανάμεσα σε ανθρώπους, χώρες, κουλτούρες και οράματα.
Γιατί τελικά, όλα μπορούν να ξεκινήσουν από ένα νηπιαγωγείο
Το φετινό project του Διαμαντίδειου απέδειξε πως τίποτα δεν είναι πολύ σύνθετο, αν το προσεγγίσεις με φαντασία. Και πως η εκπαίδευση, όταν βασίζεται στη συνεργασία, τη δημιουργικότητα και την παιδική περιέργεια, μπορεί να ανοίξει δρόμους, από πολύ νωρίς.
Για τα παιδιά που συμμετείχαν, η εμπειρία αυτή δεν ήταν απλώς ένα project. Ήταν το πρώτο τους «ταξίδι» στον κόσμο, το πρώτο τους βήμα στην κατανόηση της επιστήμης, το πρώτο τους παράδειγμα του τι σημαίνει διεθνής συνεργασία. Και για όλους εμάς, ένα δυνατό reminder πως η ουσιαστική εκπαίδευση δεν έχει ηλικία. Ούτε όρια.