Πώς να επιλέξω βρεφονηπιακό σταθμό για το παιδί μου;

Έφτασε η ώρα για την επιλογή του πρώτου σχολείου που θα στείλετε το παιδάκι σας. Με ποια κριτήρια θα επιλέξετε τον βρεφονηπιακό σταθμό, που αποτελεί το «δεύτερο σπίτι» του παιδιού σας; Η Λογοθεραπεύτρια Εύη Τσαφάρη, με έδρα τη Γλυφάδα, μας δίνει μερικές χρήσιμες συμβουλές.

• 25/11/2023
• Κείμενο: Χριστίνα Μορφογένη

Μετά την οικογένεια, το σχολείο αποτελεί τον δεύτερο φορέα κοινωνικοποίησης του παιδιού. Ο βρεφονηπιακός σταθμός αποτελεί το χώρο όπου το παιδάκι σας θα κάνει φίλους, θα μάθει να λειτουργεί ομαδικά, αλλά και ατομικά, θα λάβει την πρώτη εκπαίδευση μέσω βιωματικής διαδικασίας και συμβολικού παιχνιδιού, θα ωριμάσει νοητικά και κοινωνικοσυναισθηματικά.

«Σημαντικές πληροφορίες προκειμένου να αισθάνονται οι γονείς ασφάλεια για την επιλογή τους είναι η συζήτηση με τον/την υπεύθυνο/η του χώρου και τον/την παιδαγωγό γύρω από θέματα που αφορούν τη μεθοδολογία και τους τρόπους διαπαιδαγώγησης», υπογραμμίζει η Λογοθεραπεύτρια Εύη Τσαφάρη.

«Επίσης, είναι σημαντικό να κάνετε μια μικρή έρευνα από άλλους γονείς παιδιών σε κοντινή ηλικία με το δικό σας, οι οποίοι όσο γίνεται πιο αντικειμενικά να σας περιγράψουν τη δική τους εμπειρία. Εξίσου σημαντική από την πλευρά του γονέα, είναι η ειλικρινής πληροφόρηση του σχολικού πλαισίου για τυχόν συνήθειες και συμπεριφορές του παιδιού τους, λ.χ. χρήση πιπίλας, όπως επίσης η παρακολούθηση του παιδιού από ιατρική ομάδα ή θεραπευτική ομάδα, λ.χ. η ύπαρξη διάγνωση από Αναπτυξιολόγο», συμπληρώνει η ειδικός.

Ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για να πάει ένα παιδί στον παιδικό σταθμό

Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι είναι μετά τη συμπλήρωση των τριών ετών. Σε μικρότερη ηλικία το παιδί ενδεχομένως να μην είναι ακόμα έτοιμο να αποχωριστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα τους οικείους του.

Επίσης, μετά τα τρία έτη, η ένταξή του στο σχολείο είναι πιο εύκολη, αφού πλέον το παιδί ξεκινά να αλληλεπιδρά με συνομηλίκους, μαθαίνει να λειτουργεί συνεργατικά, να μοιράζεται, να υπακούει σε κανόνες κ.λπ.

Αν λόγω εργασίας ή άλλων συνθηκών πρέπει να στείλετε το παιδί σας πιο νωρίς στον παιδικό σταθμό, μη νιώθετε ενοχές. Σε αυτή την περίπτωση προσπαθήστε να γίνει πολύ ομαλά η προσαρμογή του παιδιού στο νέο περιβάλλον, με την καθοδήγηση πάντα των παιδαγωγών, ώστε να μειώσετε το άγχος αποχωρισμού.

Οι παιδικοί σταθμοί δέχονται νήπια μεγαλύτερα των 2,5 χρονών και οι βρεφονηπιακοί σταθμοί δέχονται βρέφη συνήθως από 8 μηνών και άνω.

Κριτήρια επιλογής

Στη διαδικασία αναζήτησης παιδικού σταθμού, αναλογιστείτε τα εξής:

• Θέλετε να είναι ο παιδικός σταθμός κοντά στο σπίτι ή κοντά στην εργασία σας;
• Ποιες ώρες θέλετε να βρίσκεται το παιδί σας στο σχολείο;

Κλείστε ραντεβού για να δείτε από κοντά τους σταθμούς που σας ενδιαφέρουν και να ενημερωθείτε για όσα θέλετε να γνωρίζετε.

Ρωτήστε ποια είναι τα μηνιαία δίδακτρα, τι περιλαμβάνουν και πώς καταβάλλονται, καθώς κι αν υπάρχει επιπλέον χρέωση για μεταφορά με το σχολικό, γραφική ύλη, κ.λπ.

Ζητήστε να δείτε την άδεια λειτουργίας του σταθμού, ώστε να είστε σίγουροι ότι ο σταθμός λειτουργεί πληρώντας όλες τις νόμιμες προϋποθέσεις. Περιηγηθείτε στον χώρο (τουαλέτες, κουζίνα, χώρους ύπνου), ώστε να διαπιστώσετε την κατάσταση κι αν είναι καθαροί.

Η κυρία Τσαφάρη μας αναφέρει μερικά χρήσιμα παραδείγματα ερωτημάτων που μπορείτε να θέσετε στον υπεύθυνο:

• Πώς διαχειρίζονται πιο πρώιμες και μη κατάλληλες συμπεριφορές λ.χ. κάποιο παιδί ή το δικό σας τραβά, γρατζουνάει, δαγκώνει, κλωτσάει, πετάει παιχνίδια, χρησιμοποιεί άκομψο λεξιλόγιο.
• Τι συμβαίνει αν το παιδί σας αρνείται να συμμετάσχει σε κάποια δραστηριότητα;
• Αν το παιδί έχει δυσκολίες να ενσωματωθεί στην ομάδα των υπόλοιπων παιδιών, με ποιους τρόπους το βοηθούν;
• Με ποιους τρόπους βοηθούν την επικοινωνία ενός παιδιού του οποίου η ομιλία σημειώνει καθυστέρηση λ.χ. είναι πρόθυμοι να υπάρχει συνεργασία με την θεραπευτική ομάδα;
• Σε περίπτωση βοήθειας με την αγωγή τουαλέτας, τι πρωτόκολλο ακολουθούν;
• Σε περίπτωση ατυχήματος, υπάρχει νοσηλευτικό προσωπικό και ποια διαδικασία ακολουθείται;
• Είναι εκπαιδευμένο όλο το προσωπικό στην παροχή πρώτων βοηθειών;
• Υπάρχουν ομάδες γονέων ή ομιλίες από επαγγελματίες υγείας, με στόχο την υποστήριξη του γονεϊκού ρόλου;
• Με ποια κριτήρια αξιολογούν τις δεξιότητες ενός παιδιού και κατά πόσο δίνονται πρακτικοί τρόποι εφαρμογής στην καθημερινότητα της οικογένειας;
• Πόσο συχνά γίνονται ενημερώσεις, ποια η διάρκεια τους και πού στοχεύουν;
• Τι διαδικασία ακολουθείται σε περίπτωση απουσίας του βασικού παιδαγωγού της τάξης;
• Υπάρχει άδεια λειτουργίας; Τηρούνται όλες οι προδιαγραφές ασφάλειας σε περιπτώσεις φυσικών φαινομένων ή ατυχημάτων λ.χ. πυρκαγιάς, σεισμών κ.α.;

Σε γενικές γραμμές, ο χώρος του σταθμού (αν φιλοξενεί 50+ παιδιά) πρέπει να αποτελείται από χώρο αναμονής, τουαλέτα των παιδιών, του προσωπικού και κοινού, αίθουσα ύπνου βρεφών και ξεχωριστή για τα νήπια. Οι αίθουσες θα πρέπει να είναι φιλικές προς τα παιδιά, χωρίς αιχμηρές γωνίες και όλα τα έπιπλα να είναι στο επίπεδο των παιδιών.

Η αυλή πρέπει να είναι ανάλογη του μεγέθους του παιδικού σταθμού, να προστατεύεται από τον άνεμο και να έχει σκίαστρο για το καλοκαίρι. Μπορεί να υπάρχει παιδική χαρά και πράσινο. Ο εξοπλισμός της πρέπει να είναι κατάλληλος για ατομικό και ομαδικό παιχνίδι και να ανανεώνεται το δυνατόν πιο συχνά. Αν το σχολείο στεγάζεται σε πολυκατοικία πρέπει να έχει διαφορετική είσοδο, ενώ πρέπει να υπάρχει έξοδος κινδύνου.

Παιδαγωγικές αρχές, πρόγραμμα και προσωπικό

Το παιδί έρχεται σε ένα νέο, ξένο περιβάλλον με άγνωστους ανθρώπους και χρειάζεται χρόνο για να προσαρμοστεί και να αισθανθεί άνετα. Επίσης, κάθε παιδί έχει τους δικούς του αναπτυξιακούς ρυθμούς και τις δικές του ανάγκες. Επομένως, ρωτήστε τον αρμόδιο για να μάθετε πώς γίνεται η διαδικασία προσαρμογής του παιδιού.

Ενημερωθείτε για τη φιλοσοφία του παιδικού σταθμού, καθώς και για την επιμόρφωση και την εμπειρία του διδακτικού προσωπικού.

Πώς γίνεται η μάθηση; Γίνεται με βιωματικό τρόπο ή με ένα κλασικό μοντέλο, όπως φύλλα εργασίας; Τα όρια τίθενται στα παιδιά με «καρεκλάκια» της σκέψης και αυτοκόλλητα ή με ενσυναίσθηση, αναγνώριση και διόρθωση του λάθους;

Αν ο παιδικός σταθμός ακολουθεί κάποια συγκεκριμένη παιδαγωγική προσέγγιση, όπως Montessori, ζητήστε να δείτε την πιστοποίηση AMI1. Σε περίπτωση άλλων προσεγγίσεων ρωτήστε αν έχουν αντίστοιχη εκπαίδευση ή/και πιστοποίηση.

Ενημερωθείτε για την αναλογία παιδιών-παιδαγωγών. Βεβαιωθείτε ότι ο χώρος της τάξης είναι οργανωμένος σε «γωνιές απασχόλησης», κατάλληλες για τον εκπαιδευτικό σχεδιασμό, δίνοντας την ευκαιρία στα παιδιά να αλληλεπιδράσουν και να μάθουν παίζοντας.

Παρατηρείστε αν υπάρχουν στους τοίχους δείγματα των εργασιών των παιδιών. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να δείτε αν τα παιδιά επιδίδονται σε δημιουργικές δραστηριότητες και τι υλικά χρησιμοποιούν.

Ενημερωθείτε για τις δραστηριότητες που υλοποιήθηκαν από τα παιδιά τη χρονιά που πέρασε.

Τι άποψη έχουν οι υπεύθυνοι του σταθμού για την πειθαρχία; Ταιριάζει η προσέγγιση τους με τη δική σας οπτική;

Γνωριμία με τη δασκάλα

Είναι απαραίτητο να γνωρίσετε τη δασκάλα του παιδιού σας, με την οποία θα πορευτείτε όλη τη χρονιά. Επίσης, αν υπάρχει σταθερό προσωπικό αυτό σημαίνει ότι το παιδί θα νιώθει μεγαλύτερη ασφάλεια και εσείς θα αισθάνεστε ότι είναι σε καλά χέρια. Το σταθερό προσωπικό είναι ένα πολύ καλό δείγμα για την εσωτερική λειτουργία του σχολείου.

Διατροφή

Είναι σημαντικό να ενημερωθείτε για το πρόγραμμα διατροφής που ακολουθείται στον παιδικό σταθμό. Σύμφωνα με τις συστάσεις του υπουργείου Υγείας είναι καλό να προτιμώνται προϊόντα ολικής άλεσης, ώστε να λαμβάνεται επαρκής ποσότητα σε φυτικές ίνες.

Το μεσημεριανό γεύμα να περιλαμβάνει καθημερινά μία μερίδα λαχανικού, είτε ως ωμή σαλάτα (π.χ. ντομάτα, αγγούρι, λάχανο), είτε ως βραστά (π.χ. μπρόκολο) ή μαγειρεμένα λαχανικά (π.χ. φασολάκια, μπριαμ) προτιμώντας τα λαχανικά εποχής.

Το φαγητό θα πρέπει να μαγειρεύεται με ελαιόλαδο και να μη χρησιμοποιούνται προϊόντα με χρωστικές και τεχνικές ουσίες, όπως και τα προϊόντα με αυξημένη ζάχαρη ή αλάτι.

Τέλος, με βάση τις ίδιες συστάσεις δεν επιτρέπεται η χορήγηση αναψυκτικών, συσκευασμένων χυμών εμπορίου, αλλαντικών και προπαρασκευασμένων προϊόντων κρέατος.

Ενημερωθείτε για το μενού που παρέχει ο σταθμός κι αν αυτό γίνεται σε συνεργασία με διατροφολόγο. Επίσης, πόσα γεύματα προσφέρονται, αν είναι φρεσκοφτιαγμένα και πού τρώνε τα παιδιά.

Εμπλοκή γονέων

Ένα σημαντικό κριτήριο για την επιλογή του παιδικού σταθμού είναι αν έχετε ρόλο στη μαθησιακή διαδικασία. Πώς θα εμπλέκεστε στη σχολική καθημερινότητα του παιδιού; Είναι το σχολείο ανοιχτό για εσάς ή ο ρόλος σας θα είναι περιορισμένος στην απλή ενημέρωση;

Έρευνες έχουν δείξει ότι όσο περισσότερο οι γονείς επικοινωνούν και βοηθούν στη σχολική καθημερινότητα τόσο καλύτερη είναι η επίδοση των παιδιών. Άλλωστε οι γονείς είναι ο πρώτος παιδαγωγός του παιδιού.

Εμπιστευτείτε το ένστικτό σας

Το κυριότερο κριτήριο είναι το ένστικτό σας. Αν κάτι σας έκανε να νιώσετε άβολα στη συνομιλία σας με τον παιδικό σταθμό, τότε μην τον επιλέξετε. Η παραμικρή λεπτομέρεια έχει σημασία, διότι είναι εκείνη που θα σας δώσει την ασφάλεια ότι το παιδί σας είναι σε καλά χέρια.

Εύη Τσαφάρη
Λογοθεραπεύτρια – Επιστημονικά Υπεύθυνη Χώρου Ειδικών Θεραπειών
WalktheTalk
Λογοθεραπεία-Εργοθεραπεία-Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας-Ειδική
Διαπαιδαγώγηση-Συμβουλευτική & Ομάδες Γονέων
Ανδρέα Παπανδρέου 15, Γλυφάδα
Τηλ. 6944210241 / 2155558858