ΔΕΠΥ στους ενήλικες: Ποια είναι τα συμπτώματα και πώς γίνεται η διάγνωση;

Έλλειψη προσοχής, αφηρημάδα ή απροσεξία μπορεί να σημαίνουν περισσότερα απ'όσα νομίζεις. Ένας ειδικός ψυχολόγος από την ομάδα του Κέντρου Ψυχικής Υγείας 8aneon απαντά σε όλες μας τις απορρίες για την ΔΕΠΥ ενηλίκων και παρουσιάζει τη μεθοδολογία που ακολουθούν για τη διάγνωση της ΔΕΠΥ και τη στήριξη κάθε ατόμου, ώστε να ζει με τον καλύτερο τρόπο.

• 13/05/2025
• Κείμενο: NouPou.gr

Όταν ακούμε για ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας), το μυαλό μας πάει σχεδόν αυτόματα σε παιδιά – ανήσυχα, αφηρημένα, ζωηρά. Κι όμως, η ΔΕΠΥ δεν «τελειώνει» με την παιδική ηλικία. Πολλοί ενήλικες ζουν με ΔΕΠΥ χωρίς να το γνωρίζουν, αντιμετωπίζοντας καθημερινές προκλήσεις που δεν μπορούν να εξηγήσουν.

Στο Κέντρο 8aneon, βλέπουμε συχνά ανθρώπους που φτάνουν σε εμάς μετά από χρόνια αμφιβολιών για τον εαυτό τους. “Γιατί δεν μπορώ να οργανωθώ;”, “Γιατί ξεχνάω συνέχεια;”, “Μήπως είμαι απλώς απρόσεκτος/η;”. Η απάντηση πολλές φορές βρίσκεται στη ΔΕΠΥ.

Τι είναι η ΔΕΠΥ στους ενήλικες;

Η ΔΕΠΥ είναι μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή που επηρεάζει την ικανότητα συγκέντρωσης, την παρορμητικότητα και –σε κάποιες περιπτώσεις– την υπερκινητικότητα. Στους ενήλικες, τα συμπτώματα εκφράζονται με διαφορετικό τρόπο σε σχέση με τα παιδιά.

Μπορεί να δούμε:

• Συνεχή δυσκολία συγκέντρωσης ή διατήρησης προσοχής.
• Αναβλητικότητα ή δυσκολία στην ολοκλήρωση εργασιών.
• Παρορμητικές αποφάσεις, συχνά χωρίς σκέψη των συνεπειών.
• Δυσκολία στην οργάνωση της καθημερινότητας.
• Αίσθηση συνεχούς εσωτερικής ανησυχίας ή “βιασύνης”.
• Συχνή απώλεια αντικειμένων, ραντεβού ή προθεσμιών.

«Γιατί κανείς δεν το είδε νωρίτερα;»

Η αλήθεια είναι πως η ΔΕΠΥ στους ενήλικες παραμένει συχνά αδιάγνωστη. Πολλοί ενήλικες έμαθαν να «αντισταθμίζουν» τις δυσκολίες τους, αλλά με μεγάλο προσωπικό κόστος: εξάντληση, χαμηλή αυτοεκτίμηση, συγκρούσεις σε σχέσεις, προβλήματα στη δουλειά.

Συχνά η ΔΕΠΥ συνυπάρχει με άλλες καταστάσεις, όπως άγχος, κατάθλιψη ή διαταραχές ύπνου. Έτσι, η διαταραχή «κρύβεται» πίσω από άλλα συμπτώματα και δύσκολα αναγνωρίζεται ως η ρίζα του προβλήματος.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Η διάγνωση της ΔΕΠΥ δεν γίνεται με ένα απλό τεστ. Στο Κέντρο 8aneon, ακολουθούμε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που περιλαμβάνει:

• Αναλυτική αξιολόγηση ιστορικού και συμπτωμάτων.
• Συζήτηση για την παιδική ηλικία και τα πρώτα σημάδια.
• Συμπλήρωση έγκυρων ψυχομετρικών εργαλείων.
• Όλη η αξιολόγηση γίνεται από εξειδικευμένους ψυχολόγους και ψυχιάτρους.

Το σημαντικότερο: βλέπουμε τον κάθε άνθρωπο ως μοναδική προσωπικότητα, όχι απλώς ως “διαταραχή”.

Τι μπορώ να κάνω αν έχω ΔΕΠΥ;

Η ΔΕΠΥ δεν σημαίνει ότι «κάτι πάει στραβά» με εσένα. Είναι απλώς ένας διαφορετικός τρόπος λειτουργίας του εγκεφάλου – που, με τη σωστή καθοδήγηση, μπορεί να γίνει δύναμη.

Η διαχείριση της ΔΕΠΥ στους ενήλικες μπορεί να περιλαμβάνει:

• Ψυχοθεραπεία (όπως Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία).
• Εκπαίδευση δεξιοτήτων οργάνωσης και διαχείρισης χρόνου.
• Φαρμακευτική υποστήριξη, εφόσον κρίνεται αναγκαία.
• Καθοδήγηση (coaching) ειδικά για ΔΕΠΥ.
• Ομάδες υποστήριξης – γιατί κανείς δεν πρέπει να το περνάει μόνος του.

Μύθοι που καταρρίπτονται

Μύθος: “Η ΔΕΠΥ είναι τεμπελιά”.

Αλήθεια: Η ΔΕΠΥ δεν έχει καμία σχέση με τεμπελιά – σχετίζεται με τον τρόπο που ο εγκέφαλος οργανώνει και επεξεργάζεται πληροφορίες.

Μύθος: “Αν δεν το είχα παιδί, δεν μπορώ να το έχω τώρα”.

Αλήθεια: Πολλοί ενήλικες δεν διαγνώστηκαν ποτέ ως παιδιά, ειδικά αν είχαν πιο “ήπια” συμπτώματα.

Μύθος: “Δεν αλλάζει τίποτα, έτσι είμαι”.

Αλήθεια: Με τις κατάλληλες στρατηγικές και υποστήριξη, μπορείς να οργανωθείς, να συγκεντρωθείς, και να πετύχεις τους στόχους σου.

Αν αναγνωρίζεις κάποια από τα παραπάνω στον εαυτό σου ή σε κάποιον κοντινό σου, μην το αγνοείς. Η κατανόηση και η αποδοχή είναι το πρώτο βήμα για τη βελτίωση της καθημερινότητας και της σχέσης σου με τον εαυτό σου.

Η διαφορετική προσέγγιση του 8aneon

Στο 8aneon, δεν βλέπουμε απλώς συμπτώματα – βλέπουμε ανθρώπους. Η προσέγγισή μας βασίζεται στη βαθιά κατανόηση ότι κάθε άτομο με ΔΕΠΥ είναι μοναδικό, με τις δικές του εμπειρίες, προκλήσεις και δυνατά σημεία. Δεν δουλεύουμε με «έτοιμες λύσεις», αλλά με πραγματικές σχέσεις, χτίζοντας μαζί με τον κάθε άνθρωπο μια διαδρομή προσαρμοσμένη στις ανάγκες και στους στόχους του. Εδώ, η ασφάλεια, η ενσυναίσθηση και η αυθεντική επικοινωνία είναι η βάση κάθε συνεργασίας – και αυτό κάνει όλη τη διαφορά

Η διαδικασία μας διαφέρει, καθώς βασίζεται σε διεθνώς αναγνωρισμένα εργαλεία και περιλαμβάνει συνεργασία μεταξύ ψυχολόγου και ψυχιάτρου, εξασφαλίζοντας μια πλήρη και αξιόπιστη αξιολόγηση της ΔΕΠΥ.

Αξιολόγηση της ΔΕΠΥ σε ενήλικες – Τρεις συνεδρίες

Η διαδικασία περιλαμβάνει τρεις συναντήσεις με ψυχολόγο και ψυχίατρο και βασίζεται σε επιστημονικά τεκμηριωμένα εργαλεία. Ξεκινά με λήψη ιστορικού και συμπλήρωση ερωτηματολογίων, συνεχίζεται με εξειδικευμένη κλινική συνέντευξη (DIVA-5) και ολοκληρώνεται με ψυχιατρική αξιολόγηση για την επιβεβαίωση της διάγνωσης.

Η προσέγγισή μας διαφέρει, καθώς δίνει έμφαση στην ακρίβεια, τη συνεργασία ειδικών και την ολοκληρωμένη κατανόηση των αναγκών κάθε ατόμου.