Πότε πρέπει να αφαιρεθεί ο θυρεοειδής; Μπορώ να ζήσω φυσιολογικά χωρίς θυρεοειδή αδένα;
Ρώτα Τον Γιατρό
Ο θυρεοειδής και οι παθήσεις του: οι πιο συχνές ερωτήσεις σας και οι απαντήσεις τους, από τον εξειδικευμένο χειρουργό θυρεοειδούς και παραθυρεοειδών αδένων, Δρ. Γεώργιο Σακοράφα, MD, PhD, Επ. Καθηγητή Χειρουργικής Πανεπιστημίου Αθηνών και τ. Συντονιστή Διευθυντή Χειρουργικής Κλινικής ΑΓΙΟΥ ΣΑΒΒΑ.
- 06/11/2025, 10:48
Οι παθήσεις του θυρεοειδούς είναι από τις πιο συχνές ενδοκρινοπάθειες και αφορούν ένα ευρύ φάσμα νοσολογικών οντοτήτων, τόσο καλοήθων (υπερθυρεοειδισμός, υποθυρεοειδισμός, βρογχοκήλη, θυρεοειδίτιδες, όζοι θυρεοειδούς), όσο και κακοήθων (καρκίνος θυρεοειδούς, λέμφωμα θυρεοειδούς κλπ.).
Υπολογίζεται ότι ένα ποσοστό 5 – 10 % του γενικού πληθυσμού πάσχει από κάποια πάθηση του θυρεοειδούς, ενώ αν υπολογιστούν και οι υποκλινικές παθήσεις του θυρεοειδούς, δηλαδή οι παθήσεις που δεν συνοδεύονται από συμπτώματα, όπως ο υποκλινικός υποθυρεοειδισμός ή ο υποκλινικός υπερθυρεοειδισμός, τότε το ποσοστό των παθήσεων αυτών στον γενικό πληθυσμό είναι αρκετά υψηλότερο φθάνοντας μέχρι και το 15 %. Μάλιστα, οι γυναίκες προσβάλλονται από τις παθήσεις του θυρεοειδούς 5 με 10 φορές συχνότερα από τους άνδρες, ενώ η συχνότητα εμφάνισης της νόσου αυξάνεται με την ηλικία.
Εάν διαγνώστηκες με κάποια πάθηση του θυρεοειδούς, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι πρέπει να τον αφαιρέσεις. Πότε όμως πρέπει να χειρουργείται ο θυρεοειδής;
Όπως εξηγεί ο Δρ. Σακοράφας, η χειρουργική επέμβαση μπορεί να χρειαστεί τόσο σε καλοήθεις νόσους του θυρεοειδούς (με βάση συγκεκριμένα ανά περίπτωση κριτήρια) και πάντα στον καρκίνο θυρεοειδούς, που εάν και ακούγεται τρομακτικός, είναι ένας, κατά συντριπτική πλειοψηφία, ιάσιμος καρκίνος.
Όζοι θυρεοειδούς και θυρεοειδεκτομή
Το υπερηχογράφημα θυρεοειδούς έρχεται να επιβεβαιώσει τις αιματολογικές εξετάσεις και πιθανώς να έχουν εντοπιστεί όζοι. Σε περιπτώσεις όπου οι όζοι είναι ευμεγέθεις ή κατά τα επαναληπτικά υπερηχογραφήματα μιας τυπικής παρακολούθησης όζων παρατηρούμε ταχεία αύξηση του μεγέθους τους, υπάρχει ένδειξη για αφαίρεση του αδένα. Η θυρεοειδεκτομή πραγματοποιείται επίσης όταν υπάρχει υποψία καρκίνου του θυρεοειδούς, ή ακόμη κι αν υπάρχουν αισθητικά προβλήματα, όπως για παράδειγμα διόγκωση στον τράχηλο. Επιπλέον, μπορεί να εμφανίζονται συμπτώματα από την πίεση παρακειμένων οργάνων, που μεταφράζεται σε δύσπνοια, δυσκολία στην κατάποση κλπ. Όσον αφορά έναν όζο που υπερλειτουργεί, τότε έχουμε να αντιμετωπίσουμε ένα τοξικό αδένωμα, ικανό να προκαλεί υπερθυρεοειδισμό. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο Δρ. Σακοράφας επιβεβαιώνει πως έχουμε ένδειξη για θυρεοειδεκτομή.
Είναι επικίνδυνο το χειρουργείο αφαίρεσης του θυρεοειδούς; Τι μπορεί να πάει «στραβά»;
Η θυρεοειδεκτομή, δηλαδή η χειρουργική αφαίρεση του θυρεοειδούς, είναι μία ασφαλής επέμβαση, στα χέρια ενός εξειδικευμένου και έμπειρου χειρουργού θυρεοειδούς. «Τα ποσοστά επιπλοκών είναι πολύ χαμηλά, ενώ η θνητότητα της επέμβασης είναι πρακτικά μηδενική. Όπως κάθε ιατρική πράξη συνοδεύεται θεωρητικά από τον κίνδυνο εμφάνισης κάποιων επιπλοκών, όπως είναι η διαταραχή της φωνητικής λειτουργίας (προσωρινή στο 99.5 %) των περιπτώσεων ή η υποασβεστιαιμία (επίσης προσωρινή στη συντριπτική πλειονότητα των ασθενών)», αποσαφηνίζει ο Δρ. Σακοράφας. Η εξειδίκευση και η εμπειρία του χειρουργού είναι καθοριστικός παράγοντας για την ελαχιστοποίηση της πιθανότητας εμφάνισης επιπλοκών και την ασφαλή και τεχνικά άρτια εκτέλεση της επέμβασης.
Πότε πρέπει να κάνω βιοψία; Τι σημαίνει αν βρεθεί κακοήθεια;
«Παρακέντηση με λεπτή βελόνη (FNA) και κυτταρολογική εξέταση γίνεται σε όζους που θεωρούνται ύποπτοι για καρκίνο με βάση συγκεκριμένα κριτήρια. Τα κριτήρια αυτά είναι τόσο κλινικά (ψηλάφηση, ατομικό και οικογενειακό ιστορικό), κυρίως όμως υπερηχογραφικά (αποτιτανώσεις όζου, ανώμαλα όρια, αυξημένη αγγείωση του όζου, κάθετος προσανατολισμός κλπ.). Αν βρεθεί στην παρακέντηση («βιοψία») καρκίνος τότε θα πρέπει να γίνει χειρουργική επέμβαση».
Τι αλλάζει στη ζωή μας μετά την αφαίρεση θυρεοειδούς;
Πολλοί είναι οι μύθοι γύρω από τον θυρεοειδή και την αφαίρεσή του. Θα αλλάξει η ζωή μου; Θα πάρω κιλά; Θα αλλάξει η φωνή μου; Τι ισχύει τελικά και τι όχι;
Η διατήρηση της φωνής μετά τη θυρεοειδεκτομή είναι σήμερα εφικτή και έτσι η επέμβαση μπορεί να γίνει με ασφάλεια. «Η εμπειρία του χειρουργού είναι εν προκειμένω σημαντική παράμετρος για τη διατήρηση της φωνητικής λειτουργίας, ενώ συμπληρωματικά μπορεί να χρησιμοποιηθούν και ειδικές συσκευές (νευροδιεγέρτης) που βοηθούν στην αναγνώριση και προστασία των λαρυγγικών νεύρων και άρα και της φωνής, ιδιαίτερα σε δύσκολες περιπτώσεις».
Η ζωή μετά τη θυρεοειδεκτομή δεν αλλάζει καθώς με τη θυροξίνη (που χορηγείται από το στόμα) ο ασθενής παραμένει ευθυρεοειδικός, οι ορμόνες του δηλαδή στο αίμα παραμένουν εντός των φυσιολογικών ορίων. Θα έχετε ακούσει ενδεχομένως ότι μπορεί να επηρεαστεί ο μεταβολισμός και πιαθνώς να ανησυχείτε μήπως πάρετε βάρος. Ο Δρ. Σακοράφας εξηγεί: «Με τη λήψη θυροξίνης ρυθμίζουμε τις ορμόνες και διατηρείται φυσιολογικός ο μεταβολισμός του ασθενούς, που ούτε βάρος παίρνει ούτε αδυνατίζει καθώς δεν εμφανίζει ούτε υποθυρεοειδισμό ούτε υπερθυρεοειδισμό, με μία εντούτοις προϋπόθεση: τη συνεπή τήρηση των οδηγιών του ενδοκρινολόγου όσον αφορά τη λήψη της σωστής δόσης θυροξίνης».
Υπάρχει απόλυτη εξάρτηση από το χάπι μετά; Αν ξεχάσω να πάρω το φάρμακό μου τι θα γίνει;
Μετά την αφαίρεση του θυρεοειδούς ακολουθεί η λεγόμενη θεραπεία υποκατάστασης με τη χορήγηση θυροξίνης από το στόμα, που αναπληρώνει τις ορμόνες που παράγει φυσιολογικά ο θυρεοειδής. Η ρύθμιση της δόσης είναι εύκολη και έτσι ο ασθενής παραμένει ευθυρεοειδικός, με φυσιολογικές δηλαδή τις τιμές των θυρεοειδικών ορμονών στο αίμα. Αν κάποιος ξεχάσει να πάρει τη θυροξίνη για μία ημέρα ή έστω για λίγες ημέρες (π.χ. 2-5) δεν υπάρχει πρόβλημα. Αν όμως ξεχάσει να πάρει τη θυροξίνη για αρκετές ημέρες ή εβδομάδες τότε αρχίζουν να εμφανίζονται τα συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού. Σε παραμελημένες περιπτώσεις, ο παρατεινόμενος υποθυρεοειδισμός αυτός μπορεί να είναι και σοβαρό πρόβλημα για την υγεία. Σύμφωνα με την εμπειρία του Δρ. Σακοράφα ωστόσο, στο σήμερα δεν συναντάμε τέτοιες καταστάσεις.
Αν αφαιρέσω τον θυρεοειδή μου, δεν χρειάζεται να εξετάσω ποτέ ξανά την περιοχή;
Μετά τη θυρεοειδεκτομή, ο ενδοκρινολόγος αναλαμβάνει τη ρύθμιση της αγωγής και την παρακολούθηση του ασθενούς. Η περιοδική παρακολούθηση περιλαμβάνει εξετάσεις αίματος (μέτρηση θυρεοειδικών ορμονών και θυρεοσφαιρίνης [σε καρκίνο]) και υπερηχογράφημα ανά διαστήματα. Ειδικά στον καρκίνο θυρεοειδούς, η μέτρηση θυρεοσφαιρίνης στο αίμα και το υπερηχογράφημα έχουν μεγάλη σημασία για την ανίχνευση τυχόν υποτροπής (επανεμφάνισης) του καρκίνου.
Εάν αφαιρεθούν μόνο παραθυροειδείς αδένες, πρέπει να ελέγχω τον θυρεοειδή μου;
Η παραθυρεοειδεκτομή γίνεται για παθήσεις των παραθυρεοειδών που είναι ανεξάρτητοι από τον θυρεοειδή. Επομένως, πρόκειται για άλλης φύσης πρόβλημα. «Πρακτικά εντούτοις όταν γίνεται έλεγχος των παραθυρεοειδών πάντα ελέγχεται ταυτόχρονα και ο θυρεοειδής αδένας (με εξετάσεις αίματος και υπερηχογράφημα). Αν υπάρχει πριν την παραθυρεοειδεκτομή διαγνωσμένη πάθηση και του θυρεοειδούς μπορεί οι δύο επεμβάσεις (θυρεοειδεκτομή και παραθυρεοειδεκτομή) να γίνουν ταυτόχρονα και μέσω της ίδιας τομής». Ωστόσο, μετά την παραθυρεοειδεκτομή, ο έλεγχος και η παρακολούθηση του θυρεοειδούς (αν χρειάζεται) γίνεται όπως ισχύει για τον γενικό πληθυσμό.