Ρέμα Πικροδάφνης: Χώρο πρασίνου και όχι πάρκο προτάσσουν οι δήμοι και η Περιφέρεια

Το NouPou παρακολούθησε και μεταφέρει όσα έγιναν στη συνάντηση δημάρχων και Περιφέρειας σχετικά με τη διαχείρηση του ρέματος της Πικροδάφνης, ενώ απ' έξω κάτοικοι και οργανώσεις πραγματοποιούσαν διαμαρτυρία για την πρόθεση δημιουργίας γραμμικού πάρκου, ζητώντας παρεμβάσεις και όχι «τσιμεντοποίηση» του ρέματος
- 13/02/2025
- Κείμενο: Γιώργος Λαμπίρης
Συγκεκριμένες προτάσεις με βασικότερη από αυτές τη δημιουργία ενός γραμμικού χώρου πρασίνου – και όχι πάρκου, που θα συνδέει το βουνό με τη θάλασσα, κομίζει ο δήμαρχος Αγίου Δημητρίου, Στέλιος Μαμαλάκης, για τη διαχείριση του ρέματος της Πικροδάφνης.
Σε αυτό το πλαίσιο, κάλεσε το μεσημέρι της Πέμπτης 13/2 τον Περιφερειάρχη Αττικής, Νίκο Χαρδαλιά και τους δημάρχους των όμορων δήμων Παλαιού Φαλήρου, Γιάννη Φωστηρόπουλο, Αλίμου, Ανδρέα Κονδύλη και Ηλιούπολης, Στάθη Ψυρρόπουλο σε στοχευμένες πρωτοβουλίες για την αποτελεσματικότερη διευθέτηση του ρέματος που διατρέχει τους συγκεκριμένους δήμους. Στη συνάντηση ωστόσο δεν παρέστη ο κύριος Χαρδαλιάς αλλά και ο κύριος Φωστηρόπουλος. Ο κύριος Χαρδαλιάς εκπροσωπήθηκε από τον αντιπεριφερειάρχη νοτίου τομέα, Χρήστο Θεοδωρόπουλο και ο δήμαρχος Παλαιού Φαλήρου από τον αρμόδιο αντιδήμαρχο πολιτικής προστασίας του δήμου, Γιώργο Ασημακόπουλο. Στη συνάντηση συμμετείχε και ο Γιώργος Κάππος, αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων του δήμου Αγίου Δημητρίου. Να σημειωθεί πάντως ότι μέχρι πρότινος η πρόταση του κυρίου Μαμαλάκη, ήταν για τη δημιουργία πάρκου, κάτι που αποτυπώνεται και στην εισήγησή του που παρατίθεται στη συνέχεια.
Στη διάρκεια της συνάντησης των δημάρχων, μέλη οργανώσεων πολιτών από τους δήμους των περιοχών αυτών, παρέστησαν έξω από το δημαρχείο, για να διαμαρτυρηθούν κατά της προοπτικής «εκμετάλλευσης του ρέματος Πικροδάφνης και της δημιουργίας γραμμικού πάρκου, όπως τουλάχιστον είχε παρουσιαστεί από τον δήμο Αγίου Δημητρίου έως τώρα».
Τι υποστήριξε ο Στέλιος Μαμαλάκης
Στο πλαίσιο συνάντησης που συγκάλεσε ο κύριος Μαμαλάκης στο γραφείο του, ανέφερε στην εισήγησή του ότι «το ρέμα Πικροδάφνης που διατρέχει τους δήμους μας, με συγκεκριμένες στρατηγικές και παρεμβάσεις μπορεί να μπει, όχι μόνο στις ζωές των κατοίκων της περιοχής, αλλά και συνολικά στην καθημερινότητα των κατοίκων ολόκληρης της Αττικής».
Όπως σημειώνει στην ίδια εισήγηση, η μεγαλύτερη έκταση του ρέματος σε ποσοστό που υπερβαίνει το 50%, διατρέχει το δήμο Αγίου Δημητρίου και τον χωρίζει ουσιαστικά στα δύο. «Για εμάς αποτελεί ζήτημα λειτουργικότητας και συνοχής της πόλης. Τα δύο μέρη της πόλης συνδέονται μεταξύ τους με δύο οδογέφυρες, εκ των οποίων η μία βρίσκεται κάτω από το όριο της πλημμύρας. Σε πολλά σημεία δεν υπάρχει καν δυνατότητα προσπέλασης και δυστυχώς η προσέγγιση της παραρεμάτιας ζώνης, είναι αρκετά επικίνδυνη. Επιπλέον, μία πεζογέφυρα έχει κλείσει, καθώς η ροή των υδάτων έχει δημιουργήσει πρόβλημα στατικότητας στη βάση της».
Επικαλούμενος επιστημονική μελέτη που εκπονήθηκε από φορείς μεταξύ των οποίων το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο και το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, που αφορά στα τελευταία 20 χρόνια, σημείωσε ότι έχουν καταγραφεί 71 πλημμυρικά φαινόμενα στο δήμο Αγίου Δημητρίου και 94 πλημμυρικά φαινόμενα στο δήμο Αλίμου.
Δημιουργία γραμμικού χώρου πρασίνου που θα ενώνει το βουνό με τη θάλασσα
Εξηγώντας τους λόγους για τους οποίους ανέλαβε πρωτοβουλία για δράση σχετικά με το θέμα του ρέματος Πικροδάφνης, ο κύριος Μαμαλάκης ανέφερε ότι εκτός από τα προβλήματα που υφίστανται, στόχος είναι η ανάπτυξη ενός γραμμικού πάρκου που θα ενώνει το βουνό με τη θάλασσα. Αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους ζητήθηκε η συνάντηση με τον περιφερειάρχη και τους δύο δημάρχους.
Επιδίωξη είναι να δημιουργηθεί ένας γραμμικός χώρος πρασίνου κατά τα διεθνή πρότυπα, ο οποίος θα λειτουργεί ως πνεύμονας πρασίνου και πόλος αναψυχής. Πρόκειται για μία από τις προεκλογικές δεσμεύσεις που είχε αναλάβει η παράταξη του κυρίου Μαμαλάκη μέσα από το πρόγραμμά της. Σημειώνεται ότι το Μάρτιο του 2024 ο ίδιος είχε καταθέσει συγκεκριμένη πρόταση στο forum του Συνδέσμου Προστασίας και Ανάπτυξης Υμηττού (ΣΠΑΥ), ενώ ακολούθησε συνάντηση τον Απρίλιο του ίδιου έτους με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, όπου στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκε η προστασία και ανάδειξη του ρέματος. Υπενθυμίζεται ότι στην ίδια συνάντηση ο Κ. Μητσοτάκης είχε εκφράσει την πρόθεσή του για την προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού με αντικείμενο την προστασία και την αξιοποίηση του ρέματος Πικροδάφνης.
Φόρουμ με τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων
Επόμενο βήμα με βάση τα όσα σκιαγράφησε ο Στέλιος Μαμαλάκης, είναι η πρόταση για τη διοργάνωση ενός forum, στο οποίο θα συμμετέχουν εκτός από τους δήμους και την Περιφέρεια, επιστημονικοί φορείς και όλοι οι εμπλεκόμενοι, όπως οργανώσεις πολιτών, περιβαλλοντικές ομάδες, εξωραϊστικοί σύλλογοι.
Τόνισε ωστόσο ότι απαιτούνται άμεσες παρεμβάσεις για λόγους πολιτικής προστασίας. Σε αυτό το πλαίσιο ζήτησε την έγκριση κονδυλίων από την Περιφέρεια Αττικής. Προς αυτή την κατεύθυνση επικαλέστηκε την δημόσια τοποθέτηση του περιφερειάρχη Αττικής, Νίκου Χαρδαλιά, όπου είχε εκφράσει τη πρόθεσή του να προχωρήσει σε άμεση παρέμβαση και στο ρέμα πικροδάφνης, στο πλαίσιο της ευρύτερης αντιιπλημμυρικής θωράκισης της Αττικής.
Πρότεινε τη σύσταση ομάδας εργασίας, η οποία θα προχωρήσει στην κατάρτιση συμφώνου συνεργασίας, το οποίο θα αποτελέσει τη βάση για τη μελλοντική συνεργασία των εμπλεκόμενων μερών.
Θεοδωρόπουλος: «Η ήπια εκμετάλλευση είναι στις προθέσεις και της Περιφέρειας»
Μετά το πέρας της συνάντησης ο αντιπεριφερειάρχης, Χρήστος Θεοδωρόπουλος δήλωσε ότι «είναι γνωστή η ευαισθησία και του περιφερειάρχη για το ρέμα της Πικροδάφνης. Θέλαμε να αναδείξουμε τον μητροπολιτικό χαρακτήρα που έχει το συγκεκριμένο ζήτημα. Πρόκειται για ένα ρέμα που διατρέχει τέσσερις δήμους, σχεδόν το σύνολο της νότιας Αθήνας. Η ήπια εκμετάλλευση της συγκεκριμένης περιοχής με κοινό και αρραγές μέτωπο είναι στις προθέσεις και της Περιφέρειας».
Ο Στάθης Ψυρρόπουλος, δήμαρχος Ηλιούπολης, σημείωσε ότι «η σύσταση ομάδας εργασίας αποτελεί το πρώτο βήμα από τα εκατό που θα γίνουν το επόμενο διάστημα. Αυτή τη στιγμή δεν συζητήθηκαν λεπτομέρειες, κατανοήθηκε όμως από όλους τους δημάρχους η ανάγκη να γίνουν κινήσεις. Δεν μιλήσαμε για πάρκο, αλλά για εμπλουτισμό του χώρου πρασίνου και όχι για πάρκο, με διατήρηση της φυσικής κατάστασης του ρέματος».
Ο δήμαρχος Αλίμου, Ανδρέας Κονδύλης, πρόσθεσε ότι «κοινός στόχος των τεσσάρων δήμων και της Περιφέρειας είναι να αναδείξουμε περιβαλλοντικά το ρέμα της Πικροδάφνης, ώστε να το αποδώσουμε ελεύθερο, ασφαλές και οργανωμένο στην κοινή χρήση όλων των πολιτών. Πρέπει να προστατευθεί το ρεύμα και να βελτιωθεί η ζωή όλων. Χρειάζεται πολλή δουλειά και από σήμερα αυτό είναι που ξεκινάμε να κάνουμε».
Ο αντιδήμαρχος πολιτικής προστασίας, Παλαιού Φαλήρου, Γ. Ασημακόπουλος, σημείωσε ότι «η αρχή είναι το ήμισυ του παντός. Η προσπάθεια των τεσσάρων δήμων και της Περιφέρειας θα είναι κοινή ως χώρου φυσικού κάλλους με τα οφέλη που αυτό συνεπάγεται και για το κοινωνικό σύνολο και για την ευρύτερη περιοχή».
Τι απαντούν για το θέμα οι κάτοικοι
Για το θέμα, η Ροδούλα Κωνσταντινίδου, περιβαλλοντολόγος και μέλος του Δικτύου πολιτών για τη διάσωση του ρέματος Πικροδάφνης, επισημαίνει στο NouPou ότι «θα πρέπει να υλοποιηθούν έργα διευθέτησης στην κοίτη του ρέματος. Όταν ο δήμαρχος Αγίου Δημητρίου μιλάει για τη δημιουργία ποδηλατοδρόμων, αθλητικών και ψυχαγωγικών εγκαταστάσεων, πρόκειται επί της ουσίας για εκμετάλλευση των φυσικών χώρων που ανήκουν στο ποτάμι».
«Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο ή μελέτη που να έχουμε στα χέρια μας και να δίνουν συγκεκριμένη κατεύθυνση για τις προθέσεις των όμορων δήμων και της περιφέρειας Αττικής. Εάν το πάρκο εκμεταλλευτεί χώρους που έχει το ποτάμι για να εκτονώνει τη φυσική του ροή, είναι κάτι που μας βρίσκει αντίθετους. Εάν για παράδειγμα δημιουργηθεί μία παιδική χαρά σε χώρο που αυτή τη στιγμή είναι φυσικός και το ποτάμι τον χρησιμοποιεί ούτως ώστε σε μία μεγάλη πλημμύρα, για να υπερχειλίζει και να αποπλημμυρίζει, και καλυφθούν αυτές οι εκτάσεις, είμαστε εκ διαμέτρου αντίθετοι. Μας ενδιαφέρει όλοι οι χώροι να παραμείνουν φυσικοί, να αναβαθμιστούν ως φυσικά οικοσυστήματα, να μην γίνουν κήποι, καλλιεργούμενες εκτάσεις και άλλης μορφής έργα. Είναι ένα δώρο της φύσης στις τσιμεντουπόλεις μας και πρέπει να το αντιμετωπίσουμε με τη λογική που το αντιμετωπίζουν και σε άλλες χώρες του κόσμου, όπου αποκαλύπτουν και επαναφέρουν στη φυσική κατάσταση τα ποτάμια τους», προσθέτει.
Τι λέει σε ανακοίνωσή του το Δίκτυο πολιτών για τη διάσωση του ρέματος Πικροδάφνης
Με βάση τα όσα υποστηρίζει το Δίκτυο πολιτών για τη διάσωση του ρέματος, «η περιφέρεια έχει εκπονήσει και εγκρίνει τη μελέτη για τον εγκιβωτισμό του ρέματος, με συρματοκιβώτια και τσιμέντο, με πρόσχημα την προστασία των πρανών και την προστασία των περιουσιών των ανθρώπων. Στην πραγματικότητα, το μόνο που προστατεύει είναι οι επιχώσεις (μπαζώματα) των καταπατητών της κοίτης και της όχθης του ρέματος. Οι περιουσίες των ανθρώπων είναι οι κατοικίες που χτίστηκαν μέσα στο ποτάμι και καταπάτησαν τον ζωτικό του χώρο. Τα έργα θα καταστρέψουν κάθε είδους φυσικής βλάστησης όπως δέντρα, θάμνους και κυρίως καλαμιές, τη βάση του οικοσυστήματος, το ενδιαίτημα των πουλιών και ζώων που ζουν μέσα και γύρω από αυτό. Ουσιαστικά καταργεί το ρέμα ως φυσικό οικοσύστημα και το μετατρέπει σε τροποποιημένο αγωγό».
Αυτή την εβδομάδα το NouPou δημοσίευσε μια μεγάλη έρευνα για το Ρέμα της Πικροδάφνης που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων ιστορικά στοιχεία, τεκμήρια, τη γνώμη φορέων και ειδικών πάνω στο θέμα και συνεντεύξεις των δημάρχων αλλά και επιστημόνων του Κέντρου Επιστημών Παρατήρησης της Γης και Δορυφορικής Τηλεπισκόπησης BEYOND του Αστεροσκοπείου Αθηνών: